Czy osoby z niepełnosprawnością nadają się do pracy w ochronie? Kluczowe wyzwania i rozwiązania

Starszy mężczyzna w czarnej kurtce z napisem Ochrona na tle nocnego miasta z rozmytymi światłami

Ochrona i osoby z niepełnosprawnością – jak wygląda rzeczywistość?

Wchodzisz do supermarketu, galerii handlowej czy urzędu i widzisz ochroniarza – osobę starszą lub z widocznymi ograniczeniami ruchowymi. Może pojawić się pytanie, czy rzeczywiście jest w stanie zapewnić bezpieczeństwo, czy też jego rola ma inne znaczenie. Wiele osób z niepełnosprawnością znajduje zatrudnienie w branży ochroniarskiej, ale czy zawsze są to odpowiednio dobrane stanowiska? Czy rynek pracy rzeczywiście spełnia potrzeby tych pracowników, czy może wykorzystuje dostępne systemy wsparcia?

Rynek pracy dla osób z niepełnosprawnością – szerokie spektrum możliwości

Przeglądając oferty pracy, można zauważyć, że sporo z nich dotyczy dwóch branż: ochrony i sprzątania. Nie dzieje się tak przypadkowo – firmy ochroniarskie i sprzątające mogą liczyć na dofinansowania z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON). To sprawia, że wiele osób trafia do ochrony niekoniecznie ze względu na swoje kwalifikacje, ale z powodu ulg dla pracodawców.

Według danych Głównego Urzędu Statystycznego, na koniec 2023 roku w Polsce było około 4 milionów osób z orzeczeniem o niepełnosprawności. Spośród nich blisko 754 tysiące zgłosiło posiadanie takiego orzeczenia swojemu pracodawcy. Struktura tych osób według stopnia niepełnosprawności przedstawiała się następująco: 11,2% ze stopniem znacznym, 59% ze stopniem umiarkowanym oraz 29,4% ze stopniem lekkim.

Analiza ofert pracy pokazuje, że w serwisie oferty.praca.gov.pl w IV kwartale 2023 roku zamieszczono 193 ogłoszenia na stanowisko pracownika ochrony, z czego 51 dotyczyło ochrony fizycznej. Dla porównania, na stanowisko osoby sprzątającej opublikowano 302 oferty.

Jednak czy wszyscy zatrudnieni w ochronie są niezadowoleni? Nie można tego jednoznacznie stwierdzić. Dla wielu osób jest to szansa na stałe zatrudnienie, stabilne warunki pracy i kontakt z ludźmi. Warto zatem zastanowić się, jak można usprawnić ten model zatrudniania, aby był korzystny dla wszystkich stron.

Różne role w ochronie – nie każdy musi interweniować

Mężczyzna w czarnej kurtce z napisem Security siedzi tyłem przy biurku i obserwuje monitory z kamerami

Praca w ochronie to nie tylko fizyczne interwencje. Wyróżniamy kilka stanowisk, które wymagają innych umiejętności:

  • Monitorowanie obiektów – praca przy kamerach, analiza nagrań.
  • Recepcja i kontrola dostępu – sprawdzanie uprawnień do wejścia na teren obiektu.
  • Ochrona fizyczna – patrolowanie terenu, gotowość do reagowania na zagrożenia.

Osoby z niepełnosprawnością mogą skutecznie pracować na dwóch pierwszych stanowiskach, gdzie kluczowe są kompetencje organizacyjne i komunikacyjne. Ważne jest, aby osoby trafiające do ochrony miały rzeczywisty wpływ na bezpieczeństwo obiektu, a ich praca była dobrze dostosowana do możliwości.

Czy obecny system wymaga zmian?

Dyskusja na temat pracy osób z niepełnosprawnością w ochronie często koncentruje się na perspektywie pracodawców. Tymczasem problem tkwi także w systemie prawnym i organizacyjnym. Państwo zachęca firmy do zatrudniania osób z orzeczeniem, ale nie zawsze dba o skuteczność takiego zatrudnienia.

Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON) ma uprawnienia do przeprowadzania kontroli u pracodawców korzystających z dofinansowań. Kontrole te obejmują weryfikację danych zawartych w dokumentach oraz wysokości otrzymanego wsparcia. Termin przedawnienia roszczeń PFRON wynosi 5 lat. W 2017 roku Najwyższa Izba Kontroli przeprowadziła kontrolę, która miała na celu ocenę, czy pracodawcy spełniali warunki do otrzymania dofinansowania oraz czy PFRON skutecznie przeciwdziałał negatywnym zjawiskom w tym zakresie. Kontrola wykazała liczne nieprawidłowości, a w efekcie wprowadzono surowsze kryteria przyznawania dofinansowań oraz zaostrzono nadzór nad ich wydatkowaniem.

Pracownicy ochrony z niepełnosprawnością często nie przechodzą odpowiedniego przeszkolenia, a ich stanowiska bywają niedopasowane do rzeczywistych możliwości. To nie wina wyłącznie firm – obecne przepisy nie wymagają wystarczającej kontroli nad tym, jak osoby te są zatrudniane i w jakich warunkach pracują.

Perspektywa samych pracowników – czy czują się wykorzystywani?

Aby lepiej zrozumieć sytuację, warto posłuchać samych osób pracujących w ochronie. Niektóre z nich cenią stabilne zatrudnienie i doceniają możliwość pracy, która dostosowuje się do ich możliwości. Inni jednak zwracają uwagę, że ich obecność jest traktowana bardziej jako formalność niż realna potrzeba.

Przykłady wypowiedzi osób z niepełnosprawnością pracujących w ochronie:

  • No niby mam robotę, ale co z tego? Stoję tu, patrzę, ludziom się nawet nie chce mnie zauważać. Jakby mnie tu nie było, to i tak nic by się nie zmieniło.
  • Mieli mi dać pracę dopasowaną do moich możliwości, a zamiast tego każą mi robić rzeczy, których nie jestem w stanie. Jak mam chodzić na obchody, skoro ledwo się poruszam?
  • Wiem, że firma bierze za mnie kasę, ale co mnie to obchodzi? Przynajmniej mam robotę. Czy to ściema? Może. Ale lepsze to niż siedzenie w domu i klepanie biedy.
  • Siedzę tu sam na tej budowie i niby pilnuję, ale co ja bym zrobił, jakby przyjechało paru bandytów kraść? Zadzwonił na policję i czekał? Bałbym się jak cholera, a i tak bym im nie przeszkodził, bo ledwo się ruszam.

Jak można poprawić ten model zatrudnienia?

Aby system zatrudniania osób z niepełnosprawnością w ochronie był efektywniejszy, warto rozważyć następujące zmiany:

  • Lepsza kontrola dopasowania stanowisk – osoby powinny pracować tam, gdzie ich kompetencje i możliwości najlepiej się sprawdzą.
  • Obowiązkowe szkolenia dla pracowników i pracodawców – lepsze przygotowanie zarówno osób zatrudnionych, jak i firm mogłoby zwiększyć skuteczność pracy.
  • Większy nacisk na rozwój zawodowy – zamiast ograniczać się do stanowisk ochroniarskich, warto stworzyć ścieżki awansu i rozwoju dla pracowników.
  • Dostosowanie systemu do rzeczywistych potrzeb – dofinansowania powinny wspierać realne zatrudnienie, a nie tylko ułatwiać firmom obniżenie kosztów.

Podsumowanie – jak znaleźć równowagę?

Nie chodzi o to, by odbierać osobom z niepełnosprawnością możliwość pracy w ochronie, ale o to, by ich zatrudnienie było przemyślane i dobrze zarządzane. Ważne jest, aby pracownicy czuli się potrzebni i mieli możliwość wykonywania obowiązków zgodnych z ich możliwościami.

Źródła

 

 

Wyższe Dofinansowanie dla Osób Niepełnosprawnych – Co To Oznacza dla Pracowników i Pracodawców?

Osoba z niepełnosprawnością pracująca przy biurku – przykład aktywizacji zawodowej i integracji społecznej osób z niepełnosprawnościami.

Dofinansowanie do wynagrodzeń pracowników z niepełnosprawnościami to kluczowy temat, który bezpośrednio wpływa na sytuację zawodową tysięcy osób w Polsce. W ostatnich tygodniach Sejm przyjął nowelizację, która zwiększa wsparcie finansowe dla pracodawców zatrudniających osoby z różnego rodzaju niepełnosprawnościami. Co to dokładnie oznacza dla zatrudnionych i jakie zmiany można zaobserwować na rynku pracy? Przejdźmy do szczegółów.

Wyższe Dopłaty z PFRON – Na Czym Polega Zmiana?

Nowelizacja dotycząca dopłat do wynagrodzeń pracowników z niepełnosprawnościami została uchwalona przez Sejm na przełomie listopada i grudnia 2024 roku. Głównym celem zmian jest zwiększenie wsparcia, jakie Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON) oferuje pracodawcom, którzy zatrudniają osoby z niepełnosprawnościami.

Zmiany zakładają zwiększenie wysokości dofinansowań, co ma bezpośrednio przełożyć się na atrakcyjniejsze warunki zatrudnienia dla osób z niepełnosprawnościami, jak i zmotywowanie większej liczby pracodawców do ich zatrudnienia. Warto zwrócić uwagę, że kwoty wsparcia uzależnione są od stopnia niepełnosprawności pracownika.

Dofinansowanie Zależne od Stopnia Niepełnosprawności

PFRON będzie oferował wyższe dofinansowanie w zależności od stopnia niepełnosprawności. Przykładowo, dla osób z:

  • Lekkiego stopnia niepełnosprawności wsparcie może wynieść do 1950 zł miesięcznie.
  • Umiarkowanego stopnia niepełnosprawności wsparcie wynosi nawet 3900 zł miesięcznie.
  • Znacznego stopnia niepełnosprawności wsparcie sięga 5400 zł miesięcznie.

Takie podejście pozwala lepiej zrozumieć, jak różne poziomy wsparcia są uzależnione od indywidualnych potrzeb pracowników, bez potrzeby przeglądania skomplikowanych tabel.

Tego rodzaju tabela lepiej ilustruje, jak różne poziomy dofinansowania są uzależnione od stopnia niepełnosprawności pracownika. To z pewnością krok w stronę wyrównywania szans na rynku pracy i zapewnienia osobom z niepełnosprawnościami możliwości samodzielnego utrzymania się oraz aktywnego udziału w życiu społecznym.

Dlaczego Podniesienie Wysokości Dofinansowań Jest Ważne?

Oprócz dofinansowań do wynagrodzeń, PFRON oferuje również inne formy wsparcia, takie jak szkolenia zawodowe, programy integracyjne oraz granty na dostosowanie stanowisk pracy. Szkolenia te pomagają osobom z niepełnosprawnościami rozwijać umiejętności zawodowe i zwiększać ich konkurencyjność na rynku pracy. Programy integracyjne natomiast mają na celu wspieranie integracji społecznej i zawodowej osób z niepełnosprawnościami, co wpływa na ich większą samodzielność i aktywność w społeczeństwie. Te dodatkowe formy pomocy pokazują, że wsparcie PFRON jest kompleksowe i obejmuje różne aspekty aktywizacji zawodowej.

Zwiększone dofinansowania mają na celu pobudzenie rynku pracy poprzez zachęcanie większej liczby firm do zatrudniania osób z niepełnosprawnościami. Pomimo wprowadzanych wcześniej rozwiązań, wciąż wiele osób doświadcza trudności ze znalezieniem odpowiedniego zatrudnienia.

Według badań przeprowadzonych przez PFRON, zatrudnienie osób z niepełnosprawnościami jest korzystne nie tylko z perspektywy ich integracji społecznej, ale również z punktu widzenia biznesowego. Osoby te są często lojalnymi pracownikami, gotowymi do angażowania się i rozwijania swoich kompetencji zawodowych.

Wprowadzone zmiany mają też wymiar ekonomiczny – zwiększenie dopłat może skutkować zmniejszeniem kosztów ponoszonych przez pracodawcę na zatrudnienie osoby z niepełnosprawnością. Ostatecznie celem jest zapewnienie większej stabilności finansowej zarówno pracownikom, jak i firmom decydującym się na takie kroki.

Nowe Kryteria Dofinansowania – Jakie Choroby Są Uwzględnione?

Nowelizacja wprowadza także bardziej szczegółowe kryteria dotyczące rodzaju niepełnosprawności, które mogą wpływać na wysokość dofinansowania. Wśród chorób uwzględnionych w nowym systemie znalazły się między innymi:

  • Choroby psychiczne – obejmujące depresję, zaburzenia lękowe oraz inne jednostki chorobowe wpływające na możliwość podjęcia pracy.
  • Upośledzenie umysłowe – obejmujące wszystkie stopnie upośledzenia intelektualnego.
  • Znaczne upośledzenia fizyczne – w tym paraliż lub amputacje, które ograniczają sprawność ruchową.

Każda z wymienionych jednostek chorobowych ma na celu bardziej precyzyjne dostosowanie poziomu wsparcia do indywidualnych potrzeb pracownika, co może zapewnić mu lepsze warunki pracy i dostosowanie środowiska zawodowego do jego możliwości.

Jakie Korzyści Zyskują Pracodawcy?

Aby lepiej zobrazować wpływ nowych dofinansowań, warto przytoczyć przykłady firm, które z sukcesem korzystają z dopłat PFRON. Przykładowo, firma „X”, zajmująca się produkcją mebli, zatrudniła pracowników z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności, co pozwoliło na znaczne obniżenie kosztów zatrudnienia i jednocześnie wsparło jej wizerunek jako odpowiedzialnego pracodawcy. Podobnie przedsiębiorstwo „Y” z branży IT wykorzystało granty PFRON na dostosowanie stanowisk pracy, tworząc zdalne stanowiska dla osób z problemami ruchowymi, co przyczyniło się do wzrostu ich produktywności.

Tego rodzaju przykłady pokazują, jak różnorodne firmy mogą skorzystać z dopłat, niezależnie od sektora działalności, i w jaki sposób zmiany w przepisach realnie wpływają na ich funkcjonowanie.

Zmiany zwiększają nie tylko poziom wsparcia finansowego, ale i korzyści dla pracodawców. Wprowadzenie nowelizacji niesie ze sobą kilka kluczowych aspektów:

  1. Mniejsze koszty zatrudnienia – większe dopłaty pozwalają pracodawcom obniżyć koszty związane z zatrudnieniem osób z niepełnosprawnościami.
  2. Społeczna odpowiedzialność biznesu – zatrudnianie osób z niepełnosprawnościami buduje pozytywny wizerunek firmy i pokazuje zaangażowanie w działania społeczne.
  3. Dostęp do dodatkowych funduszy – PFRON oferuje różnego rodzaju granty oraz dotacje na dostosowanie miejsc pracy, co sprawia, że pracodawca może dodatkowo wyposażyć stanowiska pracy, np. w odpowiednie oprogramowanie czy ułatwienia architektoniczne.

Jakie Wyzwania Mogą Się Pojawić?

Warto również przytoczyć perspektywę osób z niepełnosprawnościami, np. wypowiedzi dotyczące ich oczekiwań i odczuć wobec tych zmian. To pozwoli przedstawić temat z różnych punktów widzenia i lepiej zrozumieć, jakie problemy mogą napotkać zarówno pracownicy, jak i pracodawcy.

Oczywiście, mimo wzrostu dopłat, pracodawcy mogą nadal napotykać wyzwania. Wśród nich znajdują się:

  • Biurokracja – aplikowanie o dofinansowania wiąże się z koniecznością złożenia wielu dokumentów i dołączenia szczegółowych informacji dotyczących stanu zdrowia pracownika.
  • Dostosowanie miejsc pracy – mimo wsparcia z PFRON, firmy często muszą ponieść dodatkowe koszty na dostosowanie stanowisk pracy do potrzeb osób z niepełnosprawnościami, co może stanowić wyzwanie, zwłaszcza dla mniejszych podmiotów.

Podsumowanie – Czy Zmiany Się Opłacą?

Nowe przepisy zwiększające dopłaty do wynagrodzeń pracowników z niepełnosprawnościami mają potencjał, aby znaczną poprawę sytuacji osób z niepełnosprawnościami na rynku pracy. Choć proces aplikacji o dofinansowanie i dostosowywanie miejsc pracy może być wyzwaniem, korzyści z pewnością przewyższają koszty. Wyższe wsparcie finansowe może nie tylko wpłynąć na jakość życia osób z niepełnosprawnościami, ale też przyczynić się do budowy bardziej różnorodnego i włączającego rynku pracy w Polsce.

Czy Twoja firma rozważa zatrudnienie osoby z niepełnosprawnością? Pamiętaj, że PFRON oferuje liczne formy wsparcia, które mogą Ci w tym pomóc. Zachęcamy do komentowania i dzielenia się swoimi doświadczeniami w tej kwestii – razem możemy wpływać na pozytywne zmiany na rynku pracy!