70 punktów za dużo. Jak system wsparcia pomija tysiące osób z niepełnosprawnościami

Osoba na wózku inwalidzkim podjeżdża pod rampę przy budynku

Kiedy pani Maria z Warszawy usłyszała, że zdobyła „tylko 69 punktów”, nie rozumiała, co to znaczy. Sparaliżowana od pasa w dół po wypadku samochodowym, samodzielnie potrafi zrobić herbatę i umyć zęby. Dla systemu – to wystarczający dowód samodzielności. Dla niej – wyrok: brak świadczenia wspierającego, 215,84 zł zasiłku i codzienna walka o przetrwanie.


System, który miał pomagać, a zostawia w tyle

W 2024 roku wprowadzono długo oczekiwane świadczenie wspierające – nowy filar polityki społecznej dla osób z niepełnosprawnościami. Miało ono zapewnić niezależność finansową osobom dorosłym i zdjąć ciężar z rodzin, które dotąd musiały rezygnować z pracy, by się nimi opiekować.

W praktyce system już na starcie podzielił środowisko.

Według danych Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej oraz analiz Infor.pl, próg kwalifikacyjny ustalono wysoko. W 2024 roku wynosił 87 punktów, w 2025 r. obniżono go do 78, a od 2026 r. świadczenie obejmie osoby z poziomem potrzeby wsparcia 70–77 punktów.

W efekcie świadczenie otrzymało ponad 120 000 osób, lecz około 66 000 – w tym wielu z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności – odeszło z kwitkiem. Wśród nich osoby niewidome, po urazach rdzenia czy z porażeniem kończyn dolnych.


Herbata jako dowód samodzielności

Wojewódzkie zespoły ds. orzekania o niepełnosprawności (WZON) określają tzw. poziom potrzeby wsparcia. Każda codzienna czynność – jedzenie, ubieranie się, higiena – ma swoją punktację.

Absurd polega na tym, że jeśli ktoś potrafi samodzielnie przygotować posiłek, włączyć pralkę czy wyjść z domu przy pomocy wózka, może nie przekroczyć wymaganego progu.

Pani Maria mówi:

„Nie prosiłam o litość, tylko o równe traktowanie. Skoro nie mogę chodzić, ale potrafię włączyć czajnik, to znaczy, że jestem samodzielna? Te punkty wymyślił ktoś, kto nie zna życia z niepełnosprawnością.”

Takich historii są tysiące. Ludzie, którzy codziennie walczą o godność, przegrywają z tabelą.


215,84 zł miesięcznie – symbol zapomnianych

Ci, którzy nie „łapią się” na świadczenie wspierające, mogą liczyć tylko na zasiłek pielęgnacyjny. Jego wysokość wynosi 215,84 zł miesięcznie i – jak informuje MRiPS – nie wzrośnie aż do 2028 roku.

To kwota, która nie wystarcza na rehabilitację czy sprzęt pomocniczy. Tymczasem osoby, które przekroczyły próg punktowy, otrzymują od kilkuset do ponad czterech tysięcy złotych miesięcznie.

Świadczenie wspierające stanowi od 40 % do 220 % renty socjalnej, której wysokość (od marca 2025 r.) wynosi 1 878,91 zł brutto. Oznacza to, że miesięczna wypłata może wynosić od ok. 750 zł do ponad 4 100 zł.

Różnica między 215 zł a 4 000 zł to nie kwestia komfortu – to różnica między przetrwaniem a rezygnacją z leczenia.


Nadzieja w nowelizacji, której nie ma

Środowiska osób z niepełnosprawnościami apelują o obniżenie progu punktowego do 60. Argumentują, że obecne zasady faworyzują tylko najbardziej poszkodowanych, a ignorują potrzeby setek tysięcy osób z umiarkowanym stopniem.

Eksperci cytowani przez Infor.pl twierdzą jednak, że nie ma planów dalszego obniżenia progu poniżej 70 punktów. Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej nie zapowiedziało takiej zmiany w harmonogramie na lata 2025–2026.

Oficjalny plan przewiduje trzy etapy wdrażania systemu (87 pkt → 78 pkt → 70 pkt) i nie zakłada czwartego etapu z progiem 60 pkt. Choć MRiPS zapowiada analizę programu w 2027 roku, nie ma gwarancji, że próg zostanie obniżony.


Głos, którego nikt nie słyszy

Organizacje społeczne, takie jak Fundacja Avalon czy Stowarzyszenie Otwarte Drzwi, alarmują: system nie rozumie różnorodności niepełnosprawności.

Osoby z umiarkowanym stopniem – np. niewidome, z dystrofią mięśniową czy po amputacjach – funkcjonują pozornie samodzielnie, ale w praktyce mierzą się z wykluczeniem zawodowym, trudnościami w transporcie i stresem finansowym.

Przedstawicielka Fundacji Avalon podczas debaty w 2025 roku powiedziała:

„Niepełnosprawność to nie zero-jedynkowy stan. To codzienność, w której człowiek potrzebuje wsparcia w różnych sferach życia – nie tylko wtedy, gdy nie może sam zjeść.”


Nie tylko liczby – ludzie za decyzjami

Każda decyzja WZON to czyjeś życie.

Pan Krzysztof z Lublina, były kierowca autobusu, po wypadku został sparaliżowany od pasa w dół. Jego wynik: 71 punktów – o jeden więcej niż próg. Dostał świadczenie wspierające w wysokości 1 800 zł. Gdyby otrzymał 69 punktów, nie dostałby nic.

„Czuję się, jakbym wygrał los na loterii. Ale to nie powinno być loteria, tylko system, który widzi człowieka.”

Granica między pomocą a jej brakiem jest tu dramatycznie cienka.


Czas na zmianę myślenia

System punktowy miał być obiektywny i przejrzysty. Dziś coraz częściej staje się narzędziem wykluczenia. Wymaga zmiany – nie tylko technicznej, ale i etycznej.

Organizacje i eksperci proponują:

  • ocenę indywidualną, a nie tylko punktową,

  • waloryzację zasiłków pielęgnacyjnych,

  • udział psychologów i terapeutów w procesie orzekania,

  • jawne kryteria WZON, aby uniknąć uznaniowości.

Bez tych zmian system wciąż będzie faworyzował tych, którzy „mieszczą się w tabeli”, zamiast tych, którzy realnie potrzebują wsparcia.


Podsumowanie

  1. Ponad 120 000 osób otrzymało świadczenie wspierające, ale około 66 000 – mimo niepełnosprawności – nie spełniło progu.

  2. Osoby z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności żyją za 215,84 zł miesięcznie, bez perspektywy waloryzacji.

  3. MRiPS nie planuje dalszego obniżenia progu punktowego poniżej 70 pkt.

  4. Świadczenie wspierające wymaga reformy, by odpowiadało na realne potrzeby.

  5. Głos osób z niepełnosprawnościami musi być częścią publicznej dyskusji.


FAQ

Dlaczego osoby z umiarkowaną niepełnosprawnością nie dostają świadczenia wspierającego?
Bo nie przekraczają progu 70 punktów w ocenie WZON.

Czy planowana jest zmiana przepisów?
Na razie nie – MRiPS nie zapowiedziało obniżenia progu poniżej 70 punktów.

Ile wynosi świadczenie wspierające?
Od ok. 750 zł (40 % renty socjalnej) do ponad 4 100 zł (220 %).

Co mogą zrobić osoby, które nie spełniły progu?
Odwołać się od decyzji i szukać wsparcia w organizacjach społecznych.


Dołącz do rozmowy

Podziel się swoją historią lub opinią w komentarzu. Każdy głos ma znaczenie – zwłaszcza głos tych, których system nie słyszy.


Źródła

  1. Infor.pl – 60 000 osób bez świadczenia wspierającego przez 70 punktów

  2. W.niepelnosprawni.pl – Ponad 120 tys. osób otrzymuje świadczenie wspierające

  3. ZUS – Świadczenie wspierające dla osób z niepełnosprawnością

  4. MRiPS – Świadczenie wspierające: warunki i harmonogram

  5. Infor.pl – Reguły i przykłady: zasiłek pielęgnacyjny 215,84 zł

  6. Niepelnosprawni.pl – Co daje umiarkowany stopień niepełnosprawności

Kiedy system zawodzi – historia matki i niepełnosprawnego dziecka oraz pytanie o godność w urzędach

znicz symbolizujący żałobę i formalności urzędowe

Każdy rodzic po stracie dziecka potrzebuje ciszy, spokoju i wsparcia. Tymczasem w polskim systemie zdarza się, że w chwilach największej żałoby zamiast pomocy pojawia się list z urzędu z żądaniem zwrotu pieniędzy. Historia matki z Trójmiasta, która pochowała swojego niepełnosprawnego syna i wkrótce potem otrzymała pismo nakazujące oddanie 215 zł, pokazuje, że biurokracja potrafi być bezlitosna. To nie tylko jednostkowy dramat, ale także sygnał o poważnym problemie w systemie świadczeń i podejściu do rodzin osób z niepełnosprawnościami.


Trudna historia z Trójmiasta – co się wydarzyło?

Sprawa zaczęła się od tragedii. Matka z Trójmiasta, która od lat opiekowała się niepełnosprawnym synem, musiała zmierzyć się z jego śmiercią. Chłopiec był objęty zasiłkiem pielęgnacyjnym – świadczeniem wypłacanym opiekunom dzieci wymagających stałej opieki. Po pogrzebie, gdy kobieta próbowała oswoić stratę, otrzymała pismo z urzędu.

„Kobieta została zobowiązana do zwrotu świadczenia w wysokości 215 zł” – pisał o2.pl. Dokument nie zawierał ani słowa wsparcia, wyjaśnienia czy przeprosin. Był suchym, urzędowym wezwaniem do zapłaty.

Sprawa odbiła się szerokim echem w mediach. W opinii publicznej zrodziło się pytanie: czy naprawdę państwo nie potrafi inaczej traktować osób w żałobie? Czy prawo zawsze musi być ważniejsze niż człowiek?


Świadczenia dla opiekunów osób z niepełnosprawnościami – jak działają?

Zasiłek pielęgnacyjny to forma wsparcia finansowego dla rodzin osób z niepełnosprawnościami. Przyznawany jest najczęściej opiekunom dzieci wymagających stałej opieki. Kwota świadczenia nie jest wysoka, ale dla wielu rodzin stanowi istotną część domowego budżetu.

Prawo jest jednak jednoznaczne – zasiłek przysługuje wyłącznie w okresie sprawowania opieki nad osobą z niepełnosprawnością. W momencie śmierci dziecka świadczenie automatycznie wygasa, a każdy dzień wypłacony „nadmiarowo” musi zostać zwrócony.

Urzędnicy powołują się na przepisy, które nie dają im elastyczności. Nawet jeśli świadczenie zostało wypłacone zaledwie za kilka dni, rodzina formalnie ma obowiązek oddać środki. Tyle mówi litera prawa. Ale litera prawa rzadko bierze pod uwagę ludzkie emocje.


Głos rodziców – co czują w obliczu biurokracji

Wyobraźmy sobie scenę: matka po pogrzebie swojego dziecka siada przy stole. Na stole leży koperta z urzędu. Otwiera ją i czyta wezwanie do zapłaty. Zamiast słów współczucia, widzi rachunek. Zamiast ludzkiej wrażliwości, dostaje suchą formułkę.

Rodzice w podobnych sytuacjach podkreślają, że czują się traktowani jak „petenci” w systemie, a nie jak ludzie przeżywający stratę. Biurokracja wymaga szybkiego działania: zwrotu pieniędzy, złożenia dokumentów, wypełnienia wniosków. Dla kogoś w żałobie to ciężar nie do udźwignięcia.

Psycholodzy podkreślają, że żałoba wymaga czasu i przestrzeni. W pierwszych tygodniach po stracie bliscy często działają w szoku, w poczuciu pustki. Konieczność mierzenia się z procedurami i rachunkami pogłębia traumę.


Problem systemowy – czy winni są urzędnicy, czy przepisy?

W dyskusji, która rozgorzała po nagłośnieniu sprawy, pojawiło się wiele głosów oburzenia. W mediach padały oskarżenia o „bezlitosnych urzędników”. Warto jednak zrozumieć, że problem leży głębiej.

Urzędnicy działają na podstawie obowiązujących przepisów. Nie mają możliwości podjęcia decyzji uznaniowej – nawet jeśli chcieliby okazać empatię, prawo tego nie przewiduje. System został zaprojektowany tak, by rozliczać każdy dzień i każdą złotówkę.

Problem w tym, że takie podejście nie uwzględnia realiów życia. W wielu krajach istnieją tzw. okresy ochronne – np. świadczenie wypłacane jest jeszcze przez miesiąc po śmierci dziecka, aby rodzina miała czas na formalności. W Polsce takich rozwiązań brakuje.

Ta historia pokazuje, że winę ponoszą przede wszystkim przepisy – zbyt sztywne i pozbawione elementu ludzkiego. Ale brak szkoleń i narzędzi dla urzędników również sprawia, że pisma są formułowane w sposób bezduszny.


Co można zmienić, aby uniknąć takich dramatów?

Historia matki z Trójmiasta skłania do refleksji nad tym, jak powinien wyglądać system pomocy. Możliwe rozwiązania to m.in.:

  • wprowadzenie okresu ochronnego, np. miesiąca, w którym świadczenie nie jest rozliczane,

  • opracowanie wzorów pism uwzględniających ludzką wrażliwość (zamiast suchych wezwań),

  • zapewnienie wsparcia psychologicznego i prawnego dla rodzin w żałobie,

  • możliwość uzyskania umorzenia drobnych kwot w szczególnych sytuacjach,

  • szersze szkolenia dla pracowników urzędów w zakresie komunikacji z osobami przeżywającymi stratę.

Nie chodzi o to, aby „przymykać oko na prawo”, ale o to, by prawo nie zapominało o człowieku.


Podsumowanie – lekcja z tej historii

Historia matki, która musiała oddać 215 zł po stracie dziecka, to dramat, który nie powinien się wydarzyć. Pokazuje, że system pomocy społecznej w Polsce wciąż nie potrafi uwzględnić wrażliwości i godności osób, które najbardziej potrzebują wsparcia.

Najważniejsze wnioski:

  • Zasiłek pielęgnacyjny wygasa z chwilą śmierci dziecka, ale przepisy są zbyt sztywne.

  • Rodzice w żałobie nie powinni być obciążani dodatkowymi formalnościami.

  • Urzędnicy działają zgodnie z prawem, ale brakuje im narzędzi do okazania empatii.

  • Potrzebne są zmiany systemowe – od okresu ochronnego po bardziej ludzką komunikację.

  • Każdy z nas może domagać się, by system pomocy społecznej był nie tylko sprawiedliwy, ale też wrażliwy.


FAQ

Co zrobić, jeśli urząd żąda zwrotu świadczenia po śmierci bliskiej osoby?
Należy skontaktować się z urzędem i wyjaśnić sytuację. Można także złożyć wniosek o umorzenie należności w szczególnych okolicznościach.

Czy można odwołać się od takiej decyzji?
Tak, istnieje możliwość odwołania do Samorządowego Kolegium Odwoławczego, a następnie do sądu administracyjnego.

Jakie instytucje oferują wsparcie psychologiczne i prawne w takich sytuacjach?
Pomoc można znaleźć w ośrodkach pomocy społecznej, u psychologów działających przy hospicjach dziecięcych oraz u organizacji pozarządowych zajmujących się prawami rodzin i osób z niepełnosprawnościami.

Czy w innych krajach istnieją lepsze rozwiązania?
Tak, w wielu państwach rodziny otrzymują świadczenie jeszcze przez pewien czas po śmierci dziecka, aby miały przestrzeń na żałobę i formalności.


Źródła

Lista chorób uprawniających do orzeczenia o niepełnosprawności w 2025 roku – ulgi, przywileje i dodatkowe świadczenia

Lekarz omawiający dokumenty medyczne z pacjentem – symbol procedury orzekania o niepełnosprawności i dostępu do ulg oraz świadczeń.

Czy wiesz, że w 2025 roku rozszerzono listę chorób uprawniających do uzyskania orzeczenia o niepełnosprawności? Dla wielu osób to realna szansa na wsparcie finansowe, dostęp do ulg podatkowych i dodatkowych świadczeń. W tym artykule wyjaśniamy, jakie choroby są uwzględnione, jakie przywileje wynikają z orzeczenia oraz jak wygląda procedura uzyskania takiego dokumentu. Pokażemy też przykłady, jak w praktyce wygląda korzystanie z tych praw.

Czym jest orzeczenie o niepełnosprawności i dlaczego ma znaczenie

Orzeczenie o niepełnosprawności to oficjalny dokument wydawany przez powiatowe lub wojewódzkie zespoły ds. orzekania. Stanowi podstawę do uzyskania wielu form wsparcia: finansowego, socjalnego, rehabilitacyjnego czy edukacyjnego. Dzięki niemu osoby z niepełnosprawnościami mogą korzystać z ulg podatkowych, dofinansowań do leczenia, sprzętu ortopedycznego oraz programów pomocowych realizowanych przez samorządy.

Orzeczenie określa stopień niepełnosprawności – lekki, umiarkowany lub znaczny. Każdy z nich wiąże się z innym zakresem uprawnień. Na przykład osoba ze znacznym stopniem niepełnosprawności może korzystać z pomocy asystenta osobistego w codziennych czynnościach, natomiast osoby z lekkim stopniem uzyskują głównie prawo do ulg podatkowych.

Dla przykładu: osoba chorująca przewlekle na cukrzycę, posiadając orzeczenie, może ubiegać się o refundację kosztów specjalnej diety czy zakupu glukometru. Orzeczenie nie tylko ułatwia codzienne funkcjonowanie, ale też otwiera drzwi do systemowych form pomocy. Warto pamiętać, że dokument ten jest też podstawą do korzystania z edukacji integracyjnej dla dzieci czy możliwości uzyskania pomocy w miejscu pracy.

Choroby uwzględnione w 2025 roku

W 2025 roku lista chorób uprawniających do uzyskania orzeczenia o niepełnosprawności obejmuje m.in.:

  • choroby układu krążenia (np. niewydolność serca, wady zastawkowe, nadciśnienie w zaawansowanym stadium),
  • choroby nowotworowe – zarówno w trakcie leczenia, jak i po jego zakończeniu, jeśli pozostawiły trwałe skutki,
  • choroby układu nerwowego (np. stwardnienie rozsiane, padaczka, choroba Parkinsona, porażenia i niedowłady),
  • choroby metaboliczne i endokrynologiczne (np. cukrzyca typu I i II, choroby tarczycy prowadzące do powikłań),
  • choroby psychiczne i zaburzenia rozwojowe (np. schizofrenia, zaburzenia afektywne dwubiegunowe, autyzm, ADHD w ciężkiej postaci),
  • przewlekłe choroby układu oddechowego (np. POChP, astma, zwłóknienie płuc),
  • choroby narządu wzroku i słuchu prowadzące do trwałego upośledzenia funkcji (np. głęboki niedosłuch, ślepota),
  • choroby reumatyczne i układu ruchu (np. reumatoidalne zapalenie stawów, zwyrodnienia kręgosłupa).

Ujęcie tak szerokiego katalogu chorób sprawia, że więcej osób może liczyć na wsparcie. Dla wielu rodzin oznacza to odciążenie w codziennych wydatkach i większe bezpieczeństwo socjalne. Zmiany wprowadzone w 2025 roku są odpowiedzią na postulaty środowisk pacjenckich, które od lat wskazywały na konieczność uznania przewlekłych schorzeń metabolicznych czy psychicznych.

Świadczenia i wsparcie finansowe dla osób z orzeczeniem

Osoby posiadające orzeczenie mogą ubiegać się o różne formy świadczeń finansowych:

  • zasiłek pielęgnacyjny – dla osób wymagających stałej opieki,
  • świadczenie pielęgnacyjne – dla opiekunów osób z niepełnosprawnościami, którzy rezygnują z pracy,
  • zasiłek stały – dla osób niezdolnych do pracy z powodu choroby,
  • dodatki mieszkaniowe i energetyczne, które odciążają domowy budżet,
  • wsparcie w ramach programów rządowych, takich jak „Asystent osobisty osoby z niepełnosprawnością” czy „Opieka wytchnieniowa”,
  • dofinansowania z PFRON – np. na zakup sprzętu, modernizację mieszkania, szkolenia zawodowe.

Przykład: Pani Anna, opiekująca się dorosłym synem ze spektrum autyzmu, dzięki orzeczeniu może ubiegać się o świadczenie pielęgnacyjne. To realne wsparcie, które pozwala jej poświęcić czas na opiekę, bez konieczności podejmowania pracy zarobkowej. Z kolei Pan Jan, który po wypadku utracił sprawność nóg, korzysta z dofinansowania PFRON na zakup wózka elektrycznego oraz dostosowanie łazienki do swoich potrzeb.

Ulgi i przywileje dla osób z orzeczeniem

Orzeczenie otwiera także dostęp do wielu ulg i przywilejów. Najczęściej korzystają z nich osoby aktywne zawodowo, ale również seniorzy i uczniowie.

Najważniejsze ulgi i przywileje:

  • Ulgi podatkowe – możliwość odliczenia wydatków na cele rehabilitacyjne, leki, adaptację mieszkania czy dostosowanie samochodu.

  • Zniżki w komunikacji publicznej – zarówno dla osób z niepełnosprawnościami, jak i ich opiekunów.

  • Pierwszeństwo w kolejkach do lekarza i specjalistów – skrócony czas oczekiwania na wizytę.

  • Dofinansowanie sprzętu rehabilitacyjnego i ortopedycznego – np. wózki, protezy, aparaty słuchowe.

  • Dodatkowe dni urlopu dla pracowników z orzeczeniem – co najmniej 10 dni rocznie.

  • Prawo do pracy w skróconym wymiarze czasu – w określonych przypadkach.

Przykłady zastosowania:

  • Odliczenie podatkowe – przysługuje osobom z orzeczeniem; przykład: zwrot części kosztów za leki.

  • Zniżka na bilety – dla osób z niepełnosprawnościami i ich opiekunów; przykład: 50% ulgi w komunikacji miejskiej.

  • Dofinansowanie PFRON – dla osób z orzeczeniem; przykład: zakup wózka elektrycznego.

  • Dodatkowy urlop – dla pracowników z orzeczeniem; przykład: 10 dni wolnego w roku.

Jak przygotować się do procesu orzekania

Uzyskanie orzeczenia wymaga odpowiedniego przygotowania. Niezbędne są dokumenty potwierdzające stan zdrowia – wyniki badań, opinie lekarzy, historia leczenia. Lekarz prowadzący odgrywa tu kluczową rolę, gdyż to on sporządza dokumentację medyczną potrzebną do złożenia wniosku.

W praktyce procedura wygląda następująco:

  1. Złożenie wniosku do powiatowego zespołu ds. orzekania o niepełnosprawności.
  2. Dołączenie dokumentacji medycznej.
  3. Stawienie się na komisję lekarską, która ocenia wpływ choroby na funkcjonowanie.
  4. Oczekiwanie na decyzję – zazwyczaj kilka tygodni, choć w niektórych przypadkach dłużej.

Przykładowa sytuacja: Pan Marek, po udarze mózgu, z pomocą córki składa wniosek o orzeczenie. Początkowo miał trudności ze zgromadzeniem dokumentów, ale dzięki pomocy pracownika socjalnego z MOPS udało się uzupełnić braki i uzyskać orzeczenie. Warto dodać, że osoby starsze często korzystają z pomocy organizacji pozarządowych, które wspierają w kompletowaniu dokumentacji i towarzyszą w komisjach.

Podsumowanie

Najważniejsze informacje:

  • Orzeczenie o niepełnosprawności to klucz do świadczeń, ulg i przywilejów.
  • W 2025 roku lista chorób obejmuje m.in. schorzenia serca, nowotwory, choroby neurologiczne, cukrzycę, zaburzenia psychiczne i przewlekłe choroby układu oddechowego.
  • Osoby z orzeczeniem mogą liczyć na zasiłki, dodatki i wsparcie w ramach programów rządowych oraz PFRON.
  • Ulgi obejmują m.in. odliczenia podatkowe, zniżki komunikacyjne, dodatkowe urlopy i dofinansowania do sprzętu.
  • Procedura orzekania wymaga starannego przygotowania dokumentacji medycznej, ale istnieją organizacje, które wspierają w tym procesie.

FAQ

Jakie choroby najczęściej prowadzą do przyznania orzeczenia?
Najczęściej są to choroby przewlekłe, takie jak cukrzyca, choroby układu krążenia, nowotwory oraz schorzenia neurologiczne.

Czy lista chorób różni się w zależności od stopnia niepełnosprawności?
Nie – lista chorób jest wspólna, ale stopień niepełnosprawności zależy od tego, jak bardzo choroba wpływa na codzienne funkcjonowanie i zdolność do pracy.

Czy można odwołać się od decyzji komisji?
Tak – w przypadku negatywnej decyzji istnieje możliwość złożenia odwołania do wojewódzkiego zespołu ds. orzekania, a w dalszej kolejności także do sądu pracy i ubezpieczeń społecznych.

Jak długo ważne jest orzeczenie wydane w 2025 roku?
Zależy to od rodzaju choroby i jej przebiegu. Orzeczenia mogą być wydane na czas określony, np. 2–5 lat, lub bezterminowo w przypadku trwałej niepełnosprawności.

Czy dzieci mogą uzyskać orzeczenie o niepełnosprawności?
Tak – dzieci i młodzież również mogą otrzymać orzeczenie, które uprawnia m.in. do dodatkowych świadczeń w szkole, specjalistycznej opieki oraz świadczeń pielęgnacyjnych dla rodziców.

Źródła

 

 

Koniec ważności orzeczeń i kart parkingowych 31 marca 2025: co musisz wiedzieć?

Symbol miejsca parkingowego dla osób z niepełnosprawnościami – przypomnienie o wygasających kartach parkingowych i orzeczeniach ważnych do 31 marca 2025 roku.

Z dniem 31 marca 2025 roku wiele orzeczeń o niepełnosprawności oraz kart parkingowych, których ważność została przedłużona w związku z pandemią COVID-19, straci swoją ważność. Dotyczy to dokumentów, które pierwotnie miały wygasnąć do 30 września 2024 roku, ale na mocy przepisów przejściowych ich ważność została przedłużona do końca marca 2025. Od 1 kwietnia 2025 roku nie będą już honorowane. Osoby posiadające takie orzeczenia muszą podjąć odpowiednie kroki, aby nie utracić przysługujących im ulg i świadczeń. Problem ten może dotknąć setki tysięcy osób w Polsce.

Które orzeczenia tracą ważność?

Orzeczenia o niepełnosprawności oraz stopniu niepełnosprawności, których ważność została przedłużona na mocy przepisów związanych z pandemią, wygasną z dniem 31 marca 2025 roku. Dotyczy to również kart parkingowych wydanych na podstawie tych orzeczeń. Jeśli osoba nie uzyska do tego czasu nowego orzeczenia, straci prawo do wielu ulg i świadczeń – nie tylko finansowych, ale również organizacyjnych, jak np. możliwość parkowania na miejscach dla osób z niepełnosprawnościami.

Na przykład: pani Anna z Poznania, która otrzymała orzeczenie w 2018 roku na trzy lata, miała je ważne do 2021 roku. Dzięki przepisom covidowym jej dokument był honorowany aż do końca marca 2025. Jeśli nie złoży wniosku o nowe orzeczenie i nie otrzyma go do 1 kwietnia, straci dostęp do zasiłku pielęgnacyjnego i nie będzie mogła korzystać z ulgi w komunikacji miejskiej.

Jakie są konsekwencje utraty ważności orzeczeń?

Utrata ważności orzeczenia o niepełnosprawności wiąże się z zakończeniem prawa do wielu ulg i świadczeń, takich jak:

  • Zasiłek pielęgnacyjny,
  • Zniżki w komunikacji miejskiej i dalekobieżnej,
  • Dofinansowania do turnusów rehabilitacyjnych i sprzętu rehabilitacyjnego,
  • Dodatkowe dni urlopu wypoczynkowego,
  • Ulgi podatkowe w ramach PIT,
  • Prawo do świadczenia wspierającego,
  • Możliwość korzystania z karty parkingowej.

Dla wielu osób oznacza to również wstrzymanie wypłat świadczeń, które stanowią podstawowe źródło utrzymania. W przypadku opiekunów może to też oznaczać konieczność rezygnacji z innych form wsparcia.

Przykład: pan Krzysztof z Lublina, który opiekuje się niepełnosprawnym synem, korzystał ze świadczenia pielęgnacyjnego. Jego syn miał orzeczenie ważne do 2020 roku. Dzięki przepisom przejściowym świadczenie było wypłacane nadal, ale jeśli nie złoży wniosku o nowe orzeczenie i nie otrzyma go na czas, wypłaty mogą zostać wstrzymane.

Co należy zrobić, aby zachować uprawnienia?

Aby uniknąć utraty przysługujących ulg i świadczeń, osoby posiadające orzeczenia tracące ważność 31 marca 2025 roku powinny:

  1. Złożyć wniosek o nowe orzeczenie – jak najszybciej, najlepiej osobiście lub przez ePUAP do miejskiego lub powiatowego zespołu ds. orzekania o niepełnosprawności.
  2. Uzyskać zaświadczenie o złożeniu wniosku – dokument ten jest niezbędny, aby obecne orzeczenie było ważne do czasu wydania nowego, ale nie dłużej niż do 31 marca 2025.
  3. Zgromadzić potrzebną dokumentację – aktualne opinie lekarskie, wyniki badań, zaświadczenia od specjalistów.
  4. Monitorować status wniosku – szczególnie jeśli decyzja nie nadchodzi w przewidywanym czasie.
  5. Zabezpieczyć kopie dokumentów – dla bezpieczeństwa warto mieć wersje elektroniczne i papierowe.

Można też zwrócić się o pomoc do organizacji pozarządowych, które wspierają osoby z niepełnosprawnościami – pomagają w wypełnianiu dokumentów i kontakcie z urzędami.

Karty parkingowe

Karty parkingowe, których ważność została przedłużona na mocy przepisów covidowych, również przestaną obowiązywać 31 marca 2025 roku. Utrata ważności karty może skutkować mandatem (do 1200 zł) i punktami karnymi za nieuprawnione parkowanie.

Ważne: samo uzyskanie nowego orzeczenia nie wystarczy. Trzeba również złożyć osobny wniosek o nową kartę parkingową. Karta zostanie wydana tylko na podstawie ważnego orzeczenia z odpowiednim wpisem.

Przykład: pani Elżbieta z Wrocławia, korzystająca z karty parkingowej przy codziennych dojazdach do pracy, nie zdążyła złożyć wniosku o nową kartę mimo uzyskania świeżego orzeczenia. Efekt? Kontrola straży miejskiej i mandat, który – w jej sytuacji – był nie tylko obciążeniem finansowym, ale też dużym stresem.

Podsumowanie

Zbliżający się termin 31 marca 2025 roku to kluczowy moment dla tysięcy osób z niepełnosprawnościami w Polsce. Brak działań może skutkować utratą świadczeń, ulg oraz uprawnień. Warto zająć się tym już teraz – złożyć wniosek, zadbać o dokumentację i śledzić komunikaty. Proaktywne podejście daje szansę na zachowanie ciągłości wsparcia i uniknięcie stresu.

Jeśli znasz kogoś, kto może być tym dotknięty – udostępnij mu ten artykuł. Twoja reakcja może pomóc uniknąć realnych problemów.

Źródła

 

Zasiłek pielęgnacyjny w Polsce: czy stagnacja potrwa dalej w 2025 roku?

Polskie banknoty i monety rozrzucone na stole – symbol niewystarczających świadczeń socjalnych, w tym zasiłku pielęgnacyjnego, który od lat pozostaje bez waloryzacji.

Czy zasiłek pielęgnacyjny spełnia swoją funkcję?

Czy zastanawialiście się, jak osoby z niepełnosprawnościami radzą sobie z codziennymi wydatkami? Koszty życia stale rosną, a wsparcie finansowe od państwa od lat pozostaje na tym samym poziomie. Od 2019 roku zasiłek pielęgnacyjny nie został podwyższony. Co to oznacza dla osób, które na nim polegają? Czy możemy liczyć na zmiany w 2025 roku, czy problem jest znacznie głębszy i wymaga kompleksowej reformy systemu wsparcia?

Czym jest zasiłek pielęgnacyjny?

Zasiłek pielęgnacyjny to jedno z podstawowych świadczeń przysługujących osobom z niepełnosprawnościami oraz seniorom. Jego celem jest pomoc w pokryciu kosztów związanych z opieką i pielęgnacją. Świadczenie przysługuje:

  • dzieciom z orzeczeniem o niepełnosprawności,
  • osobom powyżej 16. roku życia z orzeczonym znacznym stopniem niepełnosprawności,
  • osobom powyżej 16. roku życia z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności (jeśli niepełnosprawność powstała przed ukończeniem 21 lat),
  • osobom powyżej 75. roku życia.

Jest to świadczenie niezależne od dochodów, co oznacza, że każda osoba spełniająca powyższe warunki może się o niego ubiegać. Problemem jest jednak jego stała kwota, która od lat nie podlega waloryzacji.

Brak waloryzacji zasiłku pielęgnacyjnego – dlaczego to problem?

Obecnie wysokość świadczenia wynosi 215,84 zł i od 2019 roku nie uległa zmianie. Przez inflację i rosnące ceny środków pielęgnacyjnych oraz usług opiekuńczych realna wartość tego wsparcia dramatycznie spadła.

Koszty życia a wartość świadczenia

Dla wielu osób z niepełnosprawnościami oraz ich rodzin te kilkaset złotych to jedyne wsparcie, jakie otrzymują na codzienne potrzeby związane z leczeniem, rehabilitacją czy zakupem niezbędnych leków. Tymczasem ceny tych usług znacząco wzrosły:

  • Koszt prywatnej rehabilitacji wzrósł średnio o 40-50% w ciągu ostatnich 5 lat,
  • Ceny środków higienicznych, takich jak pieluchomajtki, podrożały o około 30%,
  • Opłaty za usługi opiekuńcze w niektórych miastach wzrosły nawet o 60%.

Według analiz ekspertów, realna wartość zasiłku pielęgnacyjnego w 2025 roku będzie niższa nawet o 40% w stosunku do 2019 roku. Mimo tego rząd nie planuje podwyższenia świadczenia, powołując się na ograniczenia budżetowe.

Dodatek pielęgnacyjny – inne źródło wsparcia

Od 1 marca 2024 roku do 28 lutego 2025 roku dodatek pielęgnacyjny dla osób uprawnionych do emerytury lub renty wynosi 330,07 zł miesięcznie .

Alternatywy dla zasiłku pielęgnacyjnego

Od 1 stycznia 2024 roku wzrosła kwota świadczenia pielęgnacyjnego dla opiekunów dzieci z niepełnosprawnościami do 3287 zł miesięcznie .

Co ważne, od 2024 roku zniesiono zakaz podejmowania pracy zarobkowej dla osób pobierających to świadczenie, ale dotyczy to wyłącznie opiekunów dzieci do 18. roku życia. W przypadku opieki nad dorosłymi osobami z niepełnosprawnościami, nadal obowiązuje wymóg rezygnacji z zatrudnienia.

Czy zasiłek pielęgnacyjny zostanie podwyższony w 2025 roku?

Na ten moment brak jest oficjalnych decyzji o podwyższeniu świadczenia. Organizacje pozarządowe postulują wprowadzenie automatycznej waloryzacji tego świadczenia, podobnie jak w przypadku emerytur.

Propozycje zmian

Niektóre środowiska apelują o reformę systemu wsparcia i proponują:

  • Podwyższenie zasiłku pielęgnacyjnego do poziomu minimum 500 zł miesięcznie,
  • Wprowadzenie mechanizmu waloryzacji świadczenia, aby jego wysokość rosła wraz z inflacją,
  • Połączenie zasiłku pielęgnacyjnego z innymi formami pomocy finansowej, by zwiększyć jego realną wartość.

Czy presja społeczna sprawi, że rząd zdecyduje się na podwyżkę? To pytanie pozostaje otwarte.

Jak możesz pomóc?

Jeśli chcesz wesprzeć osoby korzystające z zasiłku pielęgnacyjnego, możesz:

  • udostępnić ten artykuł, aby zwiększyć świadomość na temat problemu,
  • podpisać petycje w sprawie waloryzacji świadczeń,
  • wesprzeć organizacje zajmujące się prawami osób z niepełnosprawnościami,
  • napisać do lokalnych polityków, domagając się reformy systemu wsparcia.

Im więcej osób zaangażuje się w nagłaśnianie tego problemu, tym większa szansa na zmiany!

Źródła:

Nowe świadczenia i waloryzacja dodatków od 1 marca 2025 roku: Co warto wiedzieć?

Zbliżenie na polskie banknoty, ilustrujące temat zmian w systemie wsparcia finansowego dla osób z niepełnosprawnościami i seniorów.

Wstęp

Od 1 marca 2025 roku w Polsce wprowadzane są pewne zmiany w systemie wsparcia finansowego dla osób z niepełnosprawnościami oraz seniorów. Pojawią się nowe świadczenia, a istniejące dodatki zostaną zwaloryzowane. Wielu oczekiwało tych zmian, choć nie brakuje głosów, że są one niewystarczające. W niniejszym artykule przedstawiamy kluczowe informacje dotyczące nowych zasad, kryteriów uprawniających do wsparcia oraz procedur składania wniosków. Dodatkowo przeanalizujemy, jak te zmiany wpłyną na sytuację finansową beneficjentów i jakie mogą być przyszłe kierunki rozwoju polityki socjalnej.

Nowe świadczenie dla rodziców i opiekunów dzieci z niepełnosprawnościami

Dla kogo?

Od 1 marca 2025 roku wprowadzono nowe świadczenie w wysokości 347 zł miesięcznie, przeznaczone dla rodziców i opiekunów prawnych dzieci uczęszczających do żłobków i przedszkoli. Program ma na celu wsparcie rodzin wychowujących dzieci z niepełnosprawnościami oraz pomoc w pokryciu kosztów związanych z opieką nad dzieckiem.

Świadczenie przysługuje rodzicom i opiekunom prawnym dzieci z orzeczeniem o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności, które uczęszczają do placówek opiekuńczych. Jego celem jest ułatwienie godzenia obowiązków opiekuńczych z życiem zawodowym.

Jak złożyć wniosek?

Wnioski można składać od 1 marca do 31 sierpnia 2025 roku. Proces odbywa się elektronicznie za pośrednictwem Systemu Obsługi Wsparcia (SOW), co pozwala uniknąć konieczności wizyty w urzędzie. System oferuje intuicyjny kreator wniosków oraz możliwość przesyłania wymaganych dokumentów w formie elektronicznej.

Aby wniosek został rozpatrzony pozytywnie, należy upewnić się, że wszystkie dokumenty są kompletne i prawidłowo wypełnione. W przypadku braków formalnych ZUS może poprosić o ich uzupełnienie, co wydłuży czas oczekiwania na decyzję.

Waloryzacja dodatku pielęgnacyjnego

Nowa wysokość świadczenia

Dodatek pielęgnacyjny to świadczenie przysługujące osobom uprawnionym do emerytury lub renty, które zostały uznane za całkowicie niezdolne do pracy oraz do samodzielnej egzystencji, a także wszystkim osobom, które ukończyły 75 lat. Od 1 marca 2025 roku jego wysokość wzrasta z 330,07 zł do 348,22 zł, co oznacza podwyżkę o 18,15 zł miesięcznie.

Jak otrzymać dodatek?

Osoby, które ukończyły 75 lat, otrzymują dodatek pielęgnacyjny automatycznie i nie muszą składać wniosku. Osoby z orzeczeniem o całkowitej niezdolności do pracy oraz do samodzielnej egzystencji, które już pobierają to świadczenie, również otrzymają podwyżkę automatycznie. Nowi wnioskodawcy muszą złożyć wniosek do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) wraz z zaświadczeniem lekarskim. Decyzja powinna zostać wydana w ciągu 30 dni od złożenia kompletnego wniosku.

Różnica między dodatkiem a zasiłkiem pielęgnacyjnym

Dodatek pielęgnacyjny i zasiłek pielęgnacyjny to dwa odrębne świadczenia, choć często są mylone. Dodatek pielęgnacyjny przysługuje emerytom i rencistom oraz podlega corocznej waloryzacji. Zasiłek pielęgnacyjny jest przeznaczony dla osób z niepełnosprawnością i dzieci z orzeczeniem o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności.

Obecnie zasiłek pielęgnacyjny wynosi 215,84 zł i nie podlega corocznej waloryzacji – jego wysokość jest weryfikowana co trzy lata. Nie można pobierać obu tych świadczeń jednocześnie.

Czy zmiany są wystarczające?

Choć nowe regulacje to krok w dobrą stronę, wielu ekspertów i organizacji zwraca uwagę, że wsparcie wciąż jest niewystarczające. Wzrost cen leków o 8,4% oraz kosztów opieki domowej o 17% w 2024 roku sprawia, że podwyżka dodatku pielęgnacyjnego o 18,15 zł jest symboliczna.

Dodatkowo, procedury aplikacyjne wciąż bywają skomplikowane. System Obsługi Wsparcia (SOW) ma swoje zalety, ale bywa niestabilny, a decyzje ZUS często trwają dłużej niż deklarowane 30 dni, zwłaszcza w przypadku odwołań. Brak waloryzacji zasiłku pielęgnacyjnego także budzi kontrowersje. W przyszłości warto rozważyć mechanizm corocznej waloryzacji wszystkich świadczeń pielęgnacyjnych, co pozwoliłoby lepiej dostosować je do rosnących kosztów życia.

Podsumowanie

Od 1 marca 2025 roku wprowadzane zostają kolejne modyfikacje w systemie wsparcia dla osób z niepełnosprawnościami i seniorów. Nowe świadczenie 347 zł miesięcznie wesprze rodziców dzieci uczęszczających do placówek opiekuńczych, a waloryzacja dodatku pielęgnacyjnego przyniesie niewielką, ale istotną podwyżkę dla uprawnionych.

Niestety, skala tych podwyżek jest wręcz karygodnie niska. Wsparcie dla rodzin dzieci z niepełnosprawnościami pozostaje na poziomie, który nie pozwala na realne odciążenie ich budżetu. 347 zł miesięcznie to symboliczna kwota, nieprzystająca do kosztów opieki i terapii. Podobnie, wzrost dodatku pielęgnacyjnego o 18,15 zł miesięcznie to w praktyce groszowa zmiana, która nie nadąża za rzeczywistością ekonomiczną. Rząd nie popisał się w tej kwestii, a beneficjenci tych świadczeń nadal pozostają w trudnej sytuacji finansowej.


Źródła:

 

Porównanie programów wsparcia dla osób niepełnosprawnych w Polsce i za granicą

Osoba na wózku inwalidzkim w pracy

Osoby z niepełnosprawnościami stanowią istotną część społeczeństwa, a ich wsparcie jest kluczowe dla zapewnienia równości szans i integracji społecznej. W różnych krajach funkcjonują odmienne systemy pomocy, które różnią się zakresem i formą wsparcia. Poniżej przedstawiamy porównanie programów wsparcia dla osób niepełnosprawnych w Polsce oraz wybranych krajach zagranicznych.

Programy wsparcia w Polsce

Jak uzyskać świadczenie wspierające?

Od stycznia 2024 roku osoby niepełnosprawne powyżej 18. roku życia mogą ubiegać się o świadczenie wspierające, którego wysokość zależy od poziomu potrzeby wsparcia, ustalanego w specjalnej decyzji. Wysokość świadczenia jest określana jako procent renty socjalnej i wynosi:

  • 70–74 punkty: 40% renty socjalnej
  • 75–79 punkty: 60% renty socjalnej
  • 80–84 punkty: 80% renty socjalnej
  • 85–89 punkty: 120% renty socjalnej
  • 90–94 punkty: 180% renty socjalnej
  • 95–100 punktów: 220% renty socjalnej

Przy rencie socjalnej wynoszącej 1780,96 zł brutto (stan na marzec 2024), świadczenie wspierające kształtuje się w przedziale od 712,38 zł do 3918,11 zł miesięcznie.

Aby złożyć wniosek o świadczenie wspierające:

  1. Uzyskaj decyzję ustalającą poziom potrzeby wsparcia, wydawaną przez wojewódzki zespół ds. orzekania o niepełnosprawności.
  2. Wypełnij wniosek dostępny na stronie Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (ZUS).
  3. Złóż wniosek w ZUS wraz z wymaganymi dokumentami, w tym orzeczeniem o poziomie potrzeby wsparcia.

Zasiłek pielęgnacyjny – komu przysługuje?

Zasiłek pielęgnacyjny to forma wsparcia finansowego dla osób, które wymagają opieki. Obecnie wynosi on 215,84 zł miesięcznie. Procedura uzyskania jest stosunkowo prosta:

  • Złóż wniosek w urzędzie miasta, gminy lub ośrodku pomocy społecznej.
  • Załącz aktualne orzeczenie o niepełnosprawności lub decyzję o niesamodzielności.

Według danych z 2023 roku z tej formy wsparcia korzysta około 900 tysięcy Polaków.

Statystyki i wydatki

  • Polska przeznacza około 2,5% swojego PKB na programy wsparcia dla osób niepełnosprawnych.
  • Według danych PFRON z 2023 roku, z jego programów korzystało ponad 350 tysięcy osób, z czego 40% to osoby aktywne zawodowo.
  • Wskaźnik zatrudnienia osób z niepełnosprawnościami w Polsce wynosi około 31%, co wciąż jest znacznie poniżej średniej unijnej (50%).

Programy wsparcia za granicą

Szwecja – indywidualne podejście do potrzeb

Szwecja oferuje jeden z najbardziej kompleksowych systemów wsparcia na świecie:

  • Osobisty asystent: Aż 70% osób z poważnymi niepełnosprawnościami korzysta z tej formy pomocy. Usługa jest finansowana przez państwo, a jej przyznanie zależy od wywiadu przeprowadzonego przez gminę. Przeciętny koszt jednego asystenta to około 3000 euro miesięcznie.
  • Mieszkania wspomagane: Lokalne samorządy zapewniają dostosowane mieszkania z usługami wspierającymi, co zmniejsza potrzebę umieszczania osób w domach opieki.

Niemcy – wsparcie w integracji zawodowej

Niemiecki system wsparcia koncentruje się na aktywizacji zawodowej:

  • Zatrudnienie wspomagane: Aż 60% osób niepełnosprawnych w Niemczech jest aktywnych zawodowo. Programy oferują dotacje dla pracodawców i wsparcie dla pracowników w postaci doradców zawodowych.
  • Rehabilitacja zawodowa: Rocznie około 250 tysięcy osób uczestniczy w kursach organizowanych przez specjalistyczne centra rehabilitacyjne.

Wielka Brytania – finansowe wsparcie na co dzień

  • Personal Independence Payment (PIP): Świadczenie to przysługuje ponad 2,8 miliona osób. Kwoty wynoszą od 24 do 156 funtów tygodniowo, w zależności od poziomu potrzeb.
  • Access to Work: W 2022 roku z tego programu skorzystało około 44 tysiące osób, co pomogło im znaleźć lub utrzymać zatrudnienie.

Koszty i efektywność systemów wsparcia

Systemy wsparcia różnią się pod względem efektywności w stosunku do wydatków publicznych:

  • Polska przeznacza na wsparcie 2,5% PKB, co odpowiada około 60 miliardom złotych rocznie.
  • Szwecja wydaje aż 3,8% PKB, co pozwala na bardziej kompleksową opiekę i szeroki dostęp do usług asystenckich.
  • Niemcy wydają 2,9% PKB, ale dzięki wysokiemu wskaźnikowi zatrudnienia osób niepełnosprawnych generują większe wpływy z podatków.

Jak skorzystać z dostępnych programów?

Jeśli jesteś osobą niepełnosprawną lub opiekujesz się kimś takim, oto kilka prostych kroków:

  • W Polsce: Wejdź na stronę PFRON lub odwiedź lokalny ośrodek pomocy społecznej.
  • W Szwecji: Skontaktuj się z urzędem gminy i zapytaj o usługę osobistego asystenta.
  • W Niemczech: Znajdź najbliższe centrum rehabilitacyjne lub odwiedź urząd pracy.
  • W Wielkiej Brytanii: Sprawdź szczegóły na stronie gov.uk dotyczące PIP i Access to Work.

Przykład sukcesu: Piotr – informatyk z Polski

Piotr, 27-letni mieszkaniec Warszawy, od urodzenia porusza się na wózku inwalidzkim. Dzięki wsparciu PFRON uzyskał dotację na zakup specjalistycznego sprzętu komputerowego oraz kurs programowania. Obecnie pracuje zdalnie w międzynarodowej firmie IT. „Dzięki tej pomocy mogłem nie tylko znaleźć dobrą pracę, ale także poczuć się w pełni niezależny” – mówi Piotr.

Podsumowanie

Polska podejmuje liczne działania na rzecz wsparcia osób z niepełnosprawnościami, jednak wciąż istnieje przestrzeń do poprawy. Doświadczenia krajów takich jak Szwecja czy Niemcy pokazują, że większe nakłady na wsparcie mogą przynieść wymierne korzyści zarówno społeczne, jak i ekonomiczne. Wprowadzenie bardziej kompleksowych rozwiązań mogłoby pomóc w pełniejszej integracji osób z niepełnosprawnościami w Polsce.

Źródła

Aktywni rodzice dzieci z niepełnosprawnościami – jak łączyć pracę z opieką i jakie wsparcie przysługuje w 2025 roku?

Dziecko na rehabilitacji

Wstęp

Łączenie kariery zawodowej z opieką nad dzieckiem to wyzwanie dla każdego rodzica. Jednak gdy dziecko ma niepełnosprawność, wymaga intensywnej opieki, częstszych wizyt u specjalistów i rehabilitacji, sytuacja staje się jeszcze trudniejsza. Wielu rodziców staje przed dylematem: czy zrezygnować z pracy na rzecz opieki nad dzieckiem, czy znaleźć sposób na pogodzenie obowiązków zawodowych i rodzinnych?

Na szczęście istnieje wiele form wsparcia, które mogą pomóc rodzicom dzieci z niepełnosprawnościami w pogodzeniu pracy zawodowej z obowiązkami domowymi. W 2025 roku dostępne są różne programy pomocowe, które umożliwiają aktywność zawodową przy jednoczesnym zapewnieniu dziecku odpowiedniej opieki.

W niniejszym artykule przedstawiamy szczegółowy przegląd dostępnych świadczeń i udogodnień, wskazówki dotyczące ich uzyskania oraz sposoby planowania kariery zawodowej w sposób dostosowany do specyficznych potrzeb rodziny.

Wyzwania w godzeniu pracy z opieką nad dzieckiem z niepełnosprawnością

Rodzice dzieci z niepełnosprawnościami często napotykają następujące trudności:

  • Konieczność częstych wizyt u specjalistów – lekarzy, terapeutów, rehabilitantów.
  • Brak dostępnych miejsc w żłobkach i przedszkolach dostosowanych do potrzeb dzieci z niepełnosprawnościami.
  • Trudności w znalezieniu elastycznego zatrudnienia – wielu pracodawców wymaga pełnej dyspozycyjności.
  • Ograniczone wsparcie systemowe – nie wszystkie świadczenia i ulgi są wystarczające, aby pozwolić na komfortowe łączenie pracy z opieką.
  • Koszty związane z rehabilitacją i leczeniem, które mogą pochłaniać znaczną część domowego budżetu.
  • Brak wsparcia instytucjonalnego w zakresie organizacji opieki w godzinach pracy rodziców.

Mimo tych wyzwań istnieje wiele sposobów, aby rodzice mogli pozostać aktywni zawodowo, a jednocześnie zapewnić dziecku odpowiednią opiekę. Warto szukać rozwiązań dostosowanych do indywidualnych potrzeb rodziny.

Formy wsparcia dla pracujących rodziców dzieci z niepełnosprawnościami

1. Świadczenie pielęgnacyjne – 3287 zł miesięcznie

Rodzic, który musi zrezygnować z pracy, aby sprawować stałą opiekę nad dzieckiem z niepełnosprawnością, może ubiegać się o świadczenie pielęgnacyjne w wysokości 3287 zł miesięcznie.

Kto może skorzystać?

  • Rodzice, którzy zrezygnują z pracy na rzecz opieki nad dzieckiem z orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności.
  • Nie jest brany pod uwagę dochód rodziny – świadczenie jest niezależne od zarobków.
  • Świadczenie nie przysługuje osobom, które jednocześnie pobierają rentę.

Jak złożyć wniosek?

  • Wniosek składa się w MOPS/GOPS właściwym dla miejsca zamieszkania.
  • Konieczne jest załączenie orzeczenia o niepełnosprawności dziecka.
  • Wniosek można składać również drogą elektroniczną przez ePUAP.

2. Ulga rehabilitacyjna

Rodzice dzieci z niepełnosprawnościami mogą skorzystać z ulgi rehabilitacyjnej, która pozwala na odliczenie od podatku wydatków związanych z:

  • zakupem sprzętu rehabilitacyjnego,
  • opłatami za turnusy rehabilitacyjne,
  • kosztami dostosowania mieszkania do potrzeb dziecka,
  • dojazdami do placówek medycznych.
  • zatrudnieniem opiekuna dla dziecka w przypadku rodziców aktywnych zawodowo.

3. Elastyczne formy zatrudnienia

Rodzice dzieci z niepełnosprawnościami mogą skorzystać z możliwości dostosowania godzin pracy do obowiązków domowych. Opcje te obejmują:

  • Pracę zdalną lub hybrydową, umożliwiającą wykonywanie obowiązków zawodowych z domu.
  • Obniżenie etatu – możliwość pracy na pół etatu lub w innym niepełnym wymiarze godzin.
  • Telepracę – wykonywanie zadań zawodowych bez konieczności codziennego dojeżdżania do miejsca pracy.
  • Indywidualne dostosowanie grafiku – pracodawca, na wniosek pracownika, może umożliwić bardziej elastyczne godziny pracy.

4. Dofinansowania i pomoc instytucjonalna

Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON) oferuje programy wsparcia finansowego dla rodzin dzieci z niepełnosprawnościami. Można ubiegać się o:

  • dofinansowanie zakupu sprzętu rehabilitacyjnego,
  • refundację kosztów dostosowania mieszkania do potrzeb osoby z niepełnosprawnością,
  • wsparcie w pokryciu kosztów zatrudnienia asystenta osoby z niepełnosprawnością,
  • dotacje na edukację i rehabilitację dzieci.

Aby skorzystać z pomocy, należy skontaktować się z lokalnym oddziałem PFRON lub sprawdzić aktualne programy na stronie internetowej funduszu.

Podsumowanie

Rodzice dzieci z niepełnosprawnościami mogą korzystać z różnych form wsparcia, które pomagają im pozostać aktywnymi zawodowo. Warto jednak pamiętać, że świadczenie pielęgnacyjne w wysokości 3287 zł przysługuje tylko tym, którzy zrezygnują z pracy na rzecz opieki nad dzieckiem. Kluczowe świadczenia to:

  • Świadczenie pielęgnacyjne – 3287 zł,
  • ulga rehabilitacyjna,
  • dodatkowy urlop wychowawczy i dni opieki,
  • możliwość elastycznej pracy,
  • dofinansowania z PFRON,
  • pomoc w dostosowaniu miejsca pracy i warunków zatrudnienia.

Warto śledzić zmiany w przepisach oraz aktualne programy wsparcia, aby w pełni wykorzystać dostępne możliwości. Korzystanie z ulg i świadczeń może znacząco ułatwić pogodzenie pracy z opieką nad dzieckiem.

Źródła

Zasiłek pielęgnacyjny i świadczenie pielęgnacyjne – wyjaśniamy zawiłości prawne

Sędzia młotek z prawnikami odbywającymi spotkanie zespołu

Rosnąca liczba spraw w sądach dotyczących zasiłków

Ostatnie lata przynoszą coraz więcej spraw sądowych związanych z zasiłkiem pielęgnacyjnym i świadczeniem pielęgnacyjnym. Według danych opublikowanych przez Infor.pl, setki osób odwołują się od decyzji MOPS i innych instytucji pomocowych. Problemy wynikają głównie z interpretacji przepisów oraz ustalania stopnia niepełnosprawności.

Co to jest zasiłek pielęgnacyjny?

Zasiłek pielęgnacyjny to wsparcie finansowe przysługujące osobom niepełnosprawnym lub ich opiekunom. Obecnie jego wysokość wynosi 215,84 zł miesięcznie. Jest przyznawany w celu łagodzenia dodatkowych kosztów związanych z codziennym życiem osoby niepełnosprawnej.

Warunki przyznania

Aby otrzymać zasiłek pielęgnacyjny, należy spełnić określone kryteria:

  • Posiadać orzeczenie o niepełnosprawności lub o stopniu niepełnosprawności.
  • Nie przebywać w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie.
  • Nie otrzymywać dodatku pielęgnacyjnego z ZUS.

Kto nie może otrzymać zasiłku?

Zasiłek pielęgnacyjny nie jest przyznawany osobom, które pobierają świadczenie pielęgnacyjne. Te dwa rodzaje wsparcia są od siebie wykluczające.

Przykład sprawy

Anna, opiekująca się niepełnosprawnym synem, złożyła wniosek o zasiłek pielęgnacyjny. Decyzja została odrzucona z powodu otrzymywania przez nią dodatku pielęgnacyjnego z ZUS. Dopiero po wniesieniu odwołania udało się uzyskać korzystne rozstrzygnięcie w sądzie.

Świadczenie pielęgnacyjne – różnica w stosunku do zasiłku

Świadczenie pielęgnacyjne jest przewidziane dla opiekunów dzieci z niepełnosprawnościami do ukończenia przez nie 18. roku życia. Od 1 stycznia 2024 roku świadczenie to można łączyć z pracą zarobkową, co stanowi istotną zmianę w przepisach. Jego wysokość wynosi 2988 zł miesięcznie i podlega corocznej waloryzacji. Od 1 stycznia 2025 roku wzrośnie o 10%, do kwoty 3287 zł miesięcznie. Warto jednak zauważyć, że świadczenie to nie jest już dostępne dla opiekunów dorosłych osób z niepełnosprawnościami.

Kluczowe wymagania

Aby otrzymać świadczenie pielęgnacyjne, konieczne jest:

  • Udzielenie opieki osobie o znacznej niepełnosprawności.
  • Rezygnacja z aktywności zawodowej na rzecz opieki.
  • Brak innych świadczeń rodzinnych lub opiekuńczych.

Przykłady problemów z przyznawaniem

Według wyroku NSA omówionego w jednym z artykułów, zdarzało się, że urzędy odmawiały przyznania świadczenia opiekunom powołując się na niejasne przepisy dotyczące konfliktu świadczeń. Dopiero rozstrzygnięcie sądu przynosiło pozytywny finał.

Przykład sprawy

Marek, opiekujący się swoją niepełnosprawną matką, musiał zrezygnować z pracy, ale jego wniosek o świadczenie pielęgnacyjne został odrzucony. Po trwającym rok procesie sądowym uzyskał należne wsparcie.

Świadczenie wspierające – nowa alternatywa

Od 1 stycznia 2024 roku wprowadzono nowe świadczenie wspierające, które jest przeznaczone bezpośrednio dla osób z niepełnosprawnościami. W przeciwieństwie do świadczenia pielęgnacyjnego, świadczenie wspierające nie wymaga rezygnacji z pracy przez opiekuna i jest przyznawane niezależnie od dochodów osoby niepełnosprawnej.

Jak wpływa to na świadczenie pielęgnacyjne?

Jeśli osoba z niepełnosprawnością zdecyduje się na pobieranie świadczenia wspierającego, jej opiekun traci prawo do świadczenia pielęgnacyjnego. Wybór między tymi świadczeniami zależy od indywidualnych potrzeb i sytuacji rodziny.

Wysokość świadczenia wspierającego

Od 2024 roku wysokość świadczenia wspierającego zależy od punktacji przyznanej w procesie oceny potrzeby wsparcia. Może wynosić od około 2988 zł miesięcznie lub więcej, w zależności od indywidualnych potrzeb i sytuacji osoby z niepełnosprawnością. Jest to świadczenie dedykowane osobom dorosłym z niepełnosprawnościami, co stanowi alternatywę dla świadczenia pielęgnacyjnego, które przysługuje tylko opiekunom dzieci.

Dla kogo jest przeznaczone?

Świadczenie wspierające przysługuje osobom z orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności. Aby móc ubiegać się o to świadczenie, konieczne jest najpierw przejście oceny przez specjalistyczną wojewódzką komisję ds. orzekania o potrzebie wsparcia, która przyznaje punkty na podstawie indywidualnej sytuacji osoby niepełnosprawnej. Dopiero po otrzymaniu decyzji o punktacji można złożyć wniosek w ZUS, który zajmuje się wypłatą świadczenia.

Przykład sytuacji

Pan Jan, osoba poruszająca się na wózku inwalidzkim, zdecydował się na świadczenie wspierające, aby odciążyć żonę, która mogła wrócić do pracy zarobkowej. Dzięki temu rodzina zyskała większą stabilność finansową, korzystając z nowego systemu wsparcia.

Porównanie świadczeń

Dla osób niepewnych, które świadczenie wybrać, prezentujemy krótkie porównanie:

  • Zasiłek pielęgnacyjny – 215,84 zł, skierowany do osób z umiarkowaną niepełnosprawnością lub ich opiekunów.
  • Świadczenie pielęgnacyjne – 2988 zł, dla opiekunów osób o znacznej niepełnosprawności, którzy zrezygnowali z pracy.
  • Świadczenie wspierające – 2988 zł (lub więcej), dla osób z niepełnosprawnościami, niezależnie od sytuacji zawodowej ich opiekunów.

Jakie zmiany są potrzebne w systemie?

Obecny system wymaga usprawnienia, aby uniknąć częstych odwołań do sądów. Propozycje reform obejmują:

  • Ujednolicenie procedur
    • Uproszczenie dokumentacji oraz jasno określone kryteria przyznawania.
  • Wsparcie informacyjne
    • Urzędy powinny zapewnić opiekunom dostęp do szczegółowych informacji o przysługujących im prawach.
  • Zmiany w prawie
    • Wprowadzenie regulacji umożliwiających szybkie rozstrzyganie sporów bez konieczności angażowania sądów.

Jak walczyć o swoje prawa?

Jeśli decyzja urzędu jest niekorzystna, warto podjąć następujące kroki:

  1. Złożyć odwołanie
    • Wniosek o odwołanie należy złożyć w terminie określonym w decyzji, który najczęściej wynosi 14 dni od otrzymania decyzji. W niektórych przypadkach, w zależności od przepisów szczególnych, termin ten może być krótszy (np. 7 dni) lub dłuższy (np. 30 dni). Dlatego ważne jest dokładne sprawdzenie informacji zawartych w decyzji.
    • Dołącz dokumenty potwierdzające sytuację, np. orzeczenie o niepełnosprawności.
  2. Korzystać z pomocy prawnika
    • Wiele organizacji pozarządowych oferuje darmowe porady prawne.
    • Wsparcie prawnika może pomóc w prawidłowym przygotowaniu odwołania.
  3. Zgłosić się do Rzecznika Praw Obywatelskich
    • W przypadku systemowych problemów, warto powiadomić Rzecznika, który może interweniować.
  4. Zebrać odpowiednie dokumenty
    • Ważne jest dołączenie do odwołania wszelkich niezbędnych zaświadczeń, np. opinii lekarskich czy dowodów kosztów związanych z opieką.

Podsumowanie

System zasiłków pielęgnacyjnych wymaga zmian, aby był bardziej przyjazny dla osób potrzebujących wsparcia. Ważne jest, aby osoby niepełnosprawne i ich opiekunowie mieli dostęp do rzetelnych informacji oraz mogli liczyć na pomoc w walce o swoje prawa. Jeśli masz pytania lub doświadczenia związane z tym tematem, podziel się nimi w komentarzu!

Źródła

 

Konkretne świadczenia dla osób z orzeczeniem o niepełnosprawności – jakie formy wsparcia są dostępne?

Wsparcie dla osób z niepełnosprawnością – dostępne świadczenia i formy pomocy

Osoby z orzeczeniem o niepełnosprawności mogą korzystać z licznych form wsparcia oferowanych przez państwo i instytucje publiczne. Ich celem jest poprawa jakości życia, ułatwienie codziennych czynności oraz zwiększenie szans na aktywne uczestnictwo w życiu społecznym i zawodowym.

W tym artykule przedstawiamy najważniejsze świadczenia i udogodnienia, które przysługują osobom z niepełnosprawnością w Polsce. Dowiedz się, jakie formy pomocy są dostępne i jak z nich skorzystać.


Najważniejsze formy wsparcia dla osób z orzeczeniem o niepełnosprawności

W Polsce dostępnych jest wiele świadczeń dla osób z orzeczeniem, obejmujących zarówno wsparcie finansowe, jak i ułatwienia w codziennym funkcjonowaniu. Poniżej prezentujemy szczegółową listę.


1. Renta socjalna

Renta socjalna przysługuje osobom, które z powodu swojej niepełnosprawności są całkowicie niezdolne do podjęcia pracy. Świadczenie to przyznawane jest na podstawie orzeczenia lekarskiego i zapewnia podstawowe środki do życia.

👉 Jak uzyskać rentę socjalną?
Aby ubiegać się o rentę, należy złożyć wniosek w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) oraz przedstawić orzeczenie o niezdolności do pracy.


2. Zasiłek pielęgnacyjny

Zasiłek pielęgnacyjny ma na celu pokrycie dodatkowych kosztów związanych z opieką i pielęgnacją osób z niepełnosprawnością. Świadczenie to przysługuje zarówno dzieciom, jak i dorosłym.

👉 Gdzie złożyć wniosek?
Wnioski o zasiłek pielęgnacyjny składa się w urzędzie gminy lub miasta właściwym dla miejsca zamieszkania.


3. Dodatek pielęgnacyjny

Dodatek pielęgnacyjny to dodatkowe wsparcie finansowe dla osób, które uzyskały rentę z tytułu niezdolności do pracy. Jego celem jest złagodzenie skutków niepełnosprawności.


4. Program „Aktywny Samorząd”

Program „Aktywny Samorząd” to inicjatywa wspierająca osoby z niepełnosprawnością w pokonywaniu barier zawodowych i społecznych. Jego celem jest umożliwienie większej samodzielności, podnoszenie kwalifikacji oraz ułatwienie dostępu do edukacji i rynku pracy.

👉 Na co można uzyskać dofinansowanie w ramach programu?

  • Zakup i dostosowanie sprzętu komputerowego oraz oprogramowania, które wspierają komunikację i dostęp do informacji.
  • Zakup sprzętu rehabilitacyjnego, w tym urządzeń wspierających mobilność.
  • Kursy zawodowe i studia, pozwalające na zdobycie nowych kwalifikacji.
  • Przystosowanie samochodu do potrzeb osoby z niepełnosprawnością.
  • Serwis i szkolenia z obsługi zakupionego sprzętu elektronicznego.

👉 Jak złożyć wniosek?

  • Wnioski można składać online za pośrednictwem dedykowanego systemu PFRON (System Obsługi Wsparcia – SOW).
  • Warto śledzić harmonogram programu, ponieważ nabór wniosków odbywa się w określonych terminach.

5. Dofinansowanie sprzętu rehabilitacyjnego

Osoby z orzeczeniem mogą starać się o dofinansowanie do zakupu niezbędnego sprzętu, takiego jak wózki inwalidzkie, pionizatory czy protezy.

👉 Jak to działa?
Dofinansowanie można uzyskać w lokalnym oddziale PFRON. Należy przygotować dokumentację medyczną i wniosek.


6. Likwidacja barier architektonicznych

Dzięki dofinansowaniu z PFRON osoby z niepełnosprawnością mogą przystosować swoje mieszkania do własnych potrzeb.

👉 Przykłady:

  • Budowa podjazdu.
  • Montaż windy lub poręczy.
  • Instalacja specjalistycznych urządzeń, takich jak podnośniki.

7. Ulgi w komunikacji publicznej

Osoby z niepełnosprawnością mogą korzystać z ulgowych przejazdów zarówno w komunikacji miejskiej, jak i dalekobieżnej. Ulgi te znacznie obniżają koszty podróży.

👉 Co warto wiedzieć?
Warunki korzystania z ulg mogą się różnić w zależności od przewoźnika, dlatego warto sprawdzić szczegóły w lokalnym urzędzie.


8. Karta parkingowa

Karta parkingowa umożliwia parkowanie na wyznaczonych miejscach dla osób z niepełnosprawnością. Jest praktycznym rozwiązaniem w dużych miastach, gdzie dostęp do miejsc parkingowych bywa utrudniony.


9. Zwolnienie z opłat RTV

Osoby z orzeczeniem mogą być zwolnione z opłat abonamentowych za radio i telewizję, co jest dodatkowym wsparciem w codziennym budżecie.


10. Ulgi podatkowe

Niepełnosprawni mogą odliczać koszty rehabilitacji czy zakupu sprzętu medycznego od dochodu w rocznym rozliczeniu podatkowym.


11. Opieka długoterminowa

Osoby wymagające stałej pomocy mogą skorzystać z usług asystenta osoby niepełnosprawnej lub pielęgniarki środowiskowej.


12. Dofinansowanie turnusów rehabilitacyjnych

Turnusy rehabilitacyjne to doskonała okazja do poprawy zdrowia i nawiązywania kontaktów społecznych. Można uzyskać na nie dofinansowanie z PFRON.


13. Refundacja leków

Osoby z niepełnosprawnością mają prawo do refundacji wybranych leków, co znacznie zmniejsza koszty leczenia.


Jak ubiegać się o wsparcie?

  1. Zdobądź orzeczenie o niepełnosprawności.
  2. Sprawdź wymagane dokumenty dla danego świadczenia (np. w lokalnym urzędzie, ZUS czy PFRON).
  3. Regularnie śledź zmiany w przepisach – wiele świadczeń może ulegać modyfikacjom.

Podsumowanie

Osoby z orzeczeniem o niepełnosprawności mogą liczyć na szeroką gamę świadczeń i udogodnień, które mają na celu poprawę jakości życia. Od rent i dofinansowań, po ulgi podatkowe i likwidację barier – możliwości jest wiele. Warto poznać swoje prawa i skorzystać z dostępnych form pomocy.

Jeśli masz pytania lub potrzebujesz więcej informacji, skontaktuj się z PFRON lub lokalnym urzędem.


Praktyczne wskazówki

  • Skonsultuj się z doradcą w urzędzie miasta lub gminy, aby uzyskać informacje o lokalnych formach wsparcia.
  • Korzystaj z oficjalnych źródeł, takich jak www.pfron.org.pl czy strona ZUS.