Wstęp
Od 1 marca 2025 roku w Polsce wprowadzane są pewne zmiany w systemie wsparcia finansowego dla osób z niepełnosprawnościami oraz seniorów. Pojawią się nowe świadczenia, a istniejące dodatki zostaną zwaloryzowane. Wielu oczekiwało tych zmian, choć nie brakuje głosów, że są one niewystarczające. W niniejszym artykule przedstawiamy kluczowe informacje dotyczące nowych zasad, kryteriów uprawniających do wsparcia oraz procedur składania wniosków. Dodatkowo przeanalizujemy, jak te zmiany wpłyną na sytuację finansową beneficjentów i jakie mogą być przyszłe kierunki rozwoju polityki socjalnej.
Nowe świadczenie dla rodziców i opiekunów dzieci z niepełnosprawnościami
Dla kogo?
Od 1 marca 2025 roku wprowadzono nowe świadczenie w wysokości 347 zł miesięcznie, przeznaczone dla rodziców i opiekunów prawnych dzieci uczęszczających do żłobków i przedszkoli. Program ma na celu wsparcie rodzin wychowujących dzieci z niepełnosprawnościami oraz pomoc w pokryciu kosztów związanych z opieką nad dzieckiem.
Świadczenie przysługuje rodzicom i opiekunom prawnym dzieci z orzeczeniem o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności, które uczęszczają do placówek opiekuńczych. Jego celem jest ułatwienie godzenia obowiązków opiekuńczych z życiem zawodowym.
Jak złożyć wniosek?
Wnioski można składać od 1 marca do 31 sierpnia 2025 roku. Proces odbywa się elektronicznie za pośrednictwem Systemu Obsługi Wsparcia (SOW), co pozwala uniknąć konieczności wizyty w urzędzie. System oferuje intuicyjny kreator wniosków oraz możliwość przesyłania wymaganych dokumentów w formie elektronicznej.
Aby wniosek został rozpatrzony pozytywnie, należy upewnić się, że wszystkie dokumenty są kompletne i prawidłowo wypełnione. W przypadku braków formalnych ZUS może poprosić o ich uzupełnienie, co wydłuży czas oczekiwania na decyzję.
Waloryzacja dodatku pielęgnacyjnego
Nowa wysokość świadczenia
Dodatek pielęgnacyjny to świadczenie przysługujące osobom uprawnionym do emerytury lub renty, które zostały uznane za całkowicie niezdolne do pracy oraz do samodzielnej egzystencji, a także wszystkim osobom, które ukończyły 75 lat. Od 1 marca 2025 roku jego wysokość wzrasta z 330,07 zł do 348,22 zł, co oznacza podwyżkę o 18,15 zł miesięcznie.
Jak otrzymać dodatek?
Osoby, które ukończyły 75 lat, otrzymują dodatek pielęgnacyjny automatycznie i nie muszą składać wniosku. Osoby z orzeczeniem o całkowitej niezdolności do pracy oraz do samodzielnej egzystencji, które już pobierają to świadczenie, również otrzymają podwyżkę automatycznie. Nowi wnioskodawcy muszą złożyć wniosek do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) wraz z zaświadczeniem lekarskim. Decyzja powinna zostać wydana w ciągu 30 dni od złożenia kompletnego wniosku.
Różnica między dodatkiem a zasiłkiem pielęgnacyjnym
Dodatek pielęgnacyjny i zasiłek pielęgnacyjny to dwa odrębne świadczenia, choć często są mylone. Dodatek pielęgnacyjny przysługuje emerytom i rencistom oraz podlega corocznej waloryzacji. Zasiłek pielęgnacyjny jest przeznaczony dla osób z niepełnosprawnością i dzieci z orzeczeniem o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności.
Obecnie zasiłek pielęgnacyjny wynosi 215,84 zł i nie podlega corocznej waloryzacji – jego wysokość jest weryfikowana co trzy lata. Nie można pobierać obu tych świadczeń jednocześnie.
Czy zmiany są wystarczające?
Choć nowe regulacje to krok w dobrą stronę, wielu ekspertów i organizacji zwraca uwagę, że wsparcie wciąż jest niewystarczające. Wzrost cen leków o 8,4% oraz kosztów opieki domowej o 17% w 2024 roku sprawia, że podwyżka dodatku pielęgnacyjnego o 18,15 zł jest symboliczna.
Dodatkowo, procedury aplikacyjne wciąż bywają skomplikowane. System Obsługi Wsparcia (SOW) ma swoje zalety, ale bywa niestabilny, a decyzje ZUS często trwają dłużej niż deklarowane 30 dni, zwłaszcza w przypadku odwołań. Brak waloryzacji zasiłku pielęgnacyjnego także budzi kontrowersje. W przyszłości warto rozważyć mechanizm corocznej waloryzacji wszystkich świadczeń pielęgnacyjnych, co pozwoliłoby lepiej dostosować je do rosnących kosztów życia.
Podsumowanie
Od 1 marca 2025 roku wprowadzane zostają kolejne modyfikacje w systemie wsparcia dla osób z niepełnosprawnościami i seniorów. Nowe świadczenie 347 zł miesięcznie wesprze rodziców dzieci uczęszczających do placówek opiekuńczych, a waloryzacja dodatku pielęgnacyjnego przyniesie niewielką, ale istotną podwyżkę dla uprawnionych.
Niestety, skala tych podwyżek jest wręcz karygodnie niska. Wsparcie dla rodzin dzieci z niepełnosprawnościami pozostaje na poziomie, który nie pozwala na realne odciążenie ich budżetu. 347 zł miesięcznie to symboliczna kwota, nieprzystająca do kosztów opieki i terapii. Podobnie, wzrost dodatku pielęgnacyjnego o 18,15 zł miesięcznie to w praktyce groszowa zmiana, która nie nadąża za rzeczywistością ekonomiczną. Rząd nie popisał się w tej kwestii, a beneficjenci tych świadczeń nadal pozostają w trudnej sytuacji finansowej.
Źródła: