Tag: dostępność usług

System opieki zdrowotnej nie nadąża za potrzebami osób z niepełnosprawnościami – konieczne zmiany

Osoba na wózku inwalidzkim napotyka schody – symbol barier w dostępie do opieki zdrowotnej dla osób z niepełnosprawnościami.

Wyobraź sobie, że potrzebujesz rehabilitacji po operacji, ale najbliższy termin to za pół roku. Albo że nie możesz dostać się do gabinetu lekarskiego, bo brakuje podjazdu. Dla wielu osób z niepełnosprawnościami to codzienność – co gorsza, wpływa to nie tylko na dostęp do leczenia, ale również na jego jakość.

System ochrony zdrowia w Polsce, choć formalnie dostępny dla wszystkich, wciąż nie uwzględnia realnych potrzeb osób z niepełnosprawnościami – zarówno fizycznymi, jak i sensorycznymi czy intelektualnymi. Mimo licznych apeli i analiz eksperckich, zmiany w przepisach postępują zbyt wolno.

Główne problemy w systemie

1. Trudności z dostępnością fizyczną i organizacyjną

  • Brak wind, podjazdów i dostosowanych toalet w wielu placówkach
  • Długie kolejki do rehabilitacji, specjalistów i psychologów
  • Trudności w dostępie do tłumaczy PJM (Polskiego Języka Migowego)
  • Brak wsparcia dla osób z niepełnosprawnościami intelektualnymi podczas wizyt lekarskich

„Nie mogę sama iść do lekarza, bo nie zrozumiem wszystkiego, a nie zawsze ktoś może mi towarzyszyć” – mówi 32-letnia Anna z Łodzi, osoba z niepełnosprawnością intelektualną.

2. Niska świadomość i kompetencje kadry medycznej

  • Lekarze i pielęgniarki często nie są przygotowani do pracy z osobami z różnymi rodzajami niepełnosprawności
  • Brakuje szkoleń z komunikacji alternatywnej i wspomagającej
  • Pacjenci zgłaszają przypadki dyskryminacji i niezrozumienia ich sytuacji

3. Systemowe braki i ograniczenia prawne

  • Przepisy nie uwzględniają indywidualnych potrzeb zdrowotnych osób z niepełnosprawnościami
  • Finansowanie rehabilitacji, wsparcia psychologicznego i sprzętu ortopedycznego jest niewystarczające
  • Brakuje standardów dostępności usług zdrowotnych

Co należy zmienić?

Zgodnie z analizami Fundacji Avalon i uwagami Rzecznika Praw Pacjenta:

  • Potrzebne są zmiany ustawowe, które zagwarantują realną dostępność świadczeń zdrowotnych
  • Należy rozszerzyć katalog usług gwarantowanych (np. rehabilitacja w domu, tłumacze PJM)
  • System skierowań i kolejek musi uwzględniać priorytety wynikające z niepełnosprawności
  • Trzeba zainwestować w szkolenia dla kadry medycznej i personelu pomocniczego

Głos ekspertów i przyszłe kierunki

Dr Agnieszka Wołowicz z Fundacji Avalon podkreśla, że konieczne jest podejście systemowe:

„Nie wystarczy drobna nowelizacja. Potrzebujemy całościowego programu wsparcia zdrowotnego dla osób z niepełnosprawnościami.”

Również Biuro Rzecznika Praw Pacjenta planuje opracowanie rekomendacji dotyczących obowiązków placówek zdrowotnych względem pacjentów ze szczególnymi potrzebami.

Z kolei rzecznik prasowy Narodowego Funduszu Zdrowia, Andrzej Troszyński, zauważa:

„Wprowadzamy sukcesywnie rozwiązania poprawiające dostępność – m.in. w ramach programów profilaktycznych czy pilotażowych projektów telemedycyny. Ale zdajemy sobie sprawę, że potrzeba znacznie szerszych działań.”

Przykład z życia: Marcin i walka o dostęp do rehabilitacji

Marcin, 44 lata, mieszka w mniejszej miejscowości. Po wypadku samochodowym porusza się na wózku:

„Musiałem czekać 5 miesięcy na rehabilitację, bo w moim powiecie jest tylko jeden ośrodek. A transport? Prywatnie 200 zł w jedną stronę, a refundacji brak.”

Dzięki pomocy organizacji społecznej udało mu się skorzystać z turnusu rehabilitacyjnego. Ale wielu w podobnej sytuacji takiej szansy nie ma.

FAQ – najczęstsze pytania

Czy ustawa o dostępności dotyczy placówek zdrowotnych? Tak, ale jej zapisy są często niewystarczająco egzekwowane i nie obejmują wszystkich aspektów dostępności.

Czy NFZ refunduje tłumacza języka migowego? Obecnie nie, choć organizacje pozarządowe apelują o wprowadzenie takiego świadczenia.

Czy lekarz ma obowiązek dostosować komunikację do osoby z niepełnosprawnością intelektualną? Formalnie – tak, zgodnie z prawami pacjenta. W praktyce – zależy to od wiedzy i empatii personelu.

Czy są plany zmian? Tak, trwają prace nad nowelizacją przepisów, ale konkretne terminy nie są jeszcze znane.

Podsumowanie i wezwanie do działania

System opieki zdrowotnej w Polsce nie spełnia dziś oczekiwań wielu osób z niepełnosprawnościami. Potrzebne są zmiany legislacyjne, ale też większa wrażliwość i wiedza wśród pracowników ochrony zdrowia.

Udostępnij ten artykuł, jeśli uważasz, że każdy powinien mieć prawo do leczenia bez barier.

Źródła

Decyzja o potrzebie wsparcia: co musisz wiedzieć, zanim odwiedzisz urząd

Analiza dokumentów i danych w kontekście zmian w systemie wsparcia dla osób z niepełnosprawnościami.

Czy potrafisz wyobrazić sobie życie bez codziennego wsparcia? Dla wielu osób z niepełnosprawnościami asystent, rehabilitacja czy mieszkanie wspomagane to nie luksus, ale konieczność. Tymczasem zmiany w systemie orzekania i wprowadzenie decyzji o potrzebie wsparcia mogą wszystko wywrócić do góry nogami. Dlatego warto wiedzieć, co nas czeka.

Czym jest decyzja o potrzebie wsparcia?

Decyzja o potrzebie wsparcia to nowy dokument, który określa poziom potrzeb osoby z niepełnosprawnością. Na jego podstawie będą przyznawane różne formy pomocy, m.in.:

  • usługi asystenckie,
  • mieszkalnictwo wspomagane,
  • wsparcie w zatrudnieniu i edukacji,
  • świadczenia finansowe.

Od 1 stycznia 2024 roku decyzje są wydawane dla osób z najwyższym poziomem potrzeby wsparcia (87–100 punktów), a od 1 stycznia 2025 obejmą osoby z poziomem 78–86 punktów.

Warto podkreślić, że system ma charakter punktowy – ocenie podlega łącznie 25 obszarów funkcjonowania osoby, m.in. poruszanie się, komunikacja, samoobsługa, relacje społeczne. Każdy obszar ma przypisaną maksymalną liczbę punktów, co pozwala na bardziej indywidualne podejście do potrzeb konkretnej osoby.

Dlaczego wzbudza kontrowersje?

Choć intencje są dobre – dostosowanie wsparcia do realnych potrzeb – to wykonanie pozostawia wiele do życzenia. Samorządy i zespoły orzekające alarmują, że brakuje:

  • czasu na wdrożenie,
  • przeszkolenia pracowników,
  • narzędzi do oceny,
  • jasnych procedur,
  • wzoru decyzji,
  • odpowiedniego finansowania z budżetu państwa.

To wszystko może prowadzić do nierówności między województwami, a nawet do decyzji krzywdzących.

W praktyce mogą wystąpić sytuacje, w których dwie osoby z podobnymi ograniczeniami otrzymają zupełnie inne poziomy potrzeby wsparcia – w zależności od interpretacji przepisów przez dany urząd. To rodzi uzasadnione obawy o sprawiedliwość systemu i równość dostępu do świadczeń.

Czy decyzja zastąpi orzeczenie o niepełnosprawności?

Nie teraz. Oba dokumenty będą funkcjonować równolegle. Orzeczenie będzie potrzebne np. do uzyskania karty parkingowej czy zasiłku pielęgnacyjnego. Decyzja o potrzebie wsparcia dotyczy głównie dostępu do świadczenia wspierającego oraz innych usług społecznych.

Warto zaznaczyć, że system orzeczniczy w Polsce od lat wymaga reformy. Wprowadzenie nowej decyzji to krok w stronę bardziej funkcjonalnego podejścia, skupionego nie na diagnozie, lecz na realnych trudnościach życiowych.

Co grozi osobom, które nie złożą wniosku?

Brak decyzji może oznaczać utratę dostępu do dotychczasowego wsparcia. Ryzyko jest szczególnie duże w przypadku osób:

  • starszych,
  • samotnych,
  • z niepełnosprawnością intelektualną,
  • mieszkających na wsi,
  • niemających wsparcia bliskich.

Brak jasnych informacji może zniechęcić je do działania. Warto również pamiętać, że uzyskanie decyzji może być czasochłonne – od momentu złożenia wniosku do otrzymania dokumentu może minąć kilka miesięcy. Opóźnienia te mogą wpłynąć na płynność otrzymywanego wsparcia.

Jak się przygotować do złożenia wniosku?

Wniosek można złożyć elektronicznie lub papierowo. Dołącza się do niego:

  • kwestionariusz samooceny trudności,
  • dokumentację medyczną,
  • opinie specjalistów (lekarz, psycholog, terapeuta),
  • dokumentację potwierdzającą korzystanie z usług (jeśli dotyczy).

Warto już teraz:

  • przygotować dokumenty,
  • spisać swoje potrzeby,
  • skonsultować się z organizacją wspierającą osoby z niepełnosprawnościami,
  • śledzić informacje w swoim województwie.

Dobrze przygotowany wniosek to większa szansa na trafną decyzję. Osoby, które korzystają z pomocy organizacji pozarządowych, często otrzymują wsparcie w wypełnianiu dokumentów oraz przygotowywaniu uzasadnienia.

Co mówią samorządy i organizacje?

Zarzuty są poważne: chaos, brak finansów i ryzyko niesprawiedliwości. Związek Powiatów Polskich i Unia Metropolii Polskich apelują o opóźnienie wdrażania systemu i konsultacje z praktykami. Organizacje pozarządowe ostrzegają przed realnymi skutkami błędów: wykluczeniem i brakiem dostępu do podstawowego wsparcia.

Eksperci wskazują także na potrzebę prowadzenia ogólnopolskiej kampanii informacyjnej – takiej, która w zrozumiały sposób wyjaśni, czym jest decyzja o potrzebie wsparcia, kto może się o nią ubiegać i jak przebiega cała procedura.

Twoja reakcja ma znaczenie

Jeśli jesteś osobą z niepełnosprawnością lub jej opiekunem – nie czekaj. Dowiedz się, co dzieje się w Twoim województwie. Zgłaszaj pytania, informuj się, współpracuj z organizacjami. Udostępnij ten artykuł dalej, bo im więcej osób będzie świadomych, tym mniejsza szansa, że ktokolwiek zostanie pominięty.

Świadomość społeczna to pierwszy krok do zmiany. Jeśli masz wpływ na lokalne media, szkoły, placówki pomocowe – pomóż dotrzeć z tą wiedzą dalej. Każdy z nas może być częścią pozytywnej zmiany.

Źródła

 

Słonecznik Ukrytych Niepełnosprawności: Tworzenie Przyjaznego Środowiska dla Wszystkich

 

Program „Słonecznik Ukrytych Niepełnosprawności” – symbol wsparcia dla osób z niewidocznymi niepełnosprawnościami. Na zdjęciu pole słoneczników w pełnym słońcu, z błękitnym niebem w tle, jako metafora otwartości i empatii.

Czy kiedykolwiek zastanawiałeś się, jak pomóc osobom z niepełnosprawnościami, których nie widać na pierwszy rzut oka? Program „Słonecznik Ukrytych Niepełnosprawności” to inicjatywa, która ma na celu zwiększenie świadomości społecznej i wsparcie dla takich osób. Jego wdrożenie pozwala na eliminację barier społecznych i tworzenie bardziej otwartego otoczenia dla każdego, niezależnie od ich ukrytych trudności.

Czym jest Słonecznik Ukrytych Niepełnosprawności?

Program „Słonecznik Ukrytych Niepełnosprawności” to międzynarodowa inicjatywa wspierająca osoby z niewidocznymi niepełnosprawnościami. Celem programu jest promowanie empatii, akceptacji oraz tworzenie bardziej inkluzywnego społeczeństwa. Osoby uczestniczące w programie noszą specjalne smycze z symbolem słonecznika na zielonym tle, sygnalizując w ten sposób potrzebę dodatkowej pomocy lub zrozumienia. Przykładowo, osoba z zaburzeniami sensorycznymi może odczuwać duży dyskomfort w głośnym otoczeniu, takim jak dworzec czy lotnisko. Nosząc smycz, daje znać obsłudze i innym pasażerom, że może potrzebować więcej czasu lub spokojniejszej przestrzeni. Smycz ta stanowi uniwersalny znak dla osób postronnych, sygnalizując, że dana osoba może potrzebować wsparcia, ale nie chce o to prosić w sposób bezpośredni.

Dlaczego słonecznik?

Słonecznik został wybrany jako symbol ze względu na swoje pozytywne konotacje – kojarzy się z radością, siłą i pewnością siebie. Jest również łatwo rozpoznawalny, co ułatwia identyfikację osób potrzebujących wsparcia. Noszenie smyczy ze słonecznikiem to dyskretny sposób poinformowania otoczenia o ukrytej niepełnosprawności. To proste, ale skuteczne narzędzie umożliwia osobom zmagającym się z różnymi schorzeniami unikanie stresujących sytuacji związanych z koniecznością tłumaczenia swojego stanu zdrowia.

Jakie niepełnosprawności są ukryte?

Ukryte niepełnosprawności to schorzenia, które nie są widoczne na pierwszy rzut oka. Mogą to być m.in.:

  • Zaburzenia ze spektrum autyzmu
  • ADHD
  • Choroby serca
  • Dysfunkcje wzroku i słuchu
  • Astma
  • Cukrzyca
  • Choroby neurologiczne
  • Schorzenia psychiczne, takie jak depresja i lęki
  • Choroby autoimmunologiczne, które powodują przewlekłe zmęczenie

Osoby z takimi schorzeniami często spotykają się z niezrozumieniem, ponieważ ich niepełnosprawność nie jest widoczna. Program „Słonecznik” pomaga im komunikować swoje potrzeby w sposób dyskretny i skuteczny. Dzięki niemu mogą liczyć na większą wyrozumiałość w sytuacjach wymagających dodatkowej pomocy lub cierpliwości.

Korzyści dla społeczności

Wdrożenie programu „Słonecznik Ukrytych Niepełnosprawności” przynosi liczne korzyści:

  • Zwiększenie świadomości: Społeczeństwo staje się bardziej świadome istnienia ukrytych niepełnosprawności i wyzwań, z jakimi borykają się te osoby.
  • Lepsza obsługa: Pracownicy instytucji publicznych i prywatnych są szkoleni, aby rozpoznawać symbol słonecznika i odpowiednio reagować na potrzeby noszących go osób.
  • Budowanie empatii: Program promuje postawy empatyczne i zrozumienie dla osób z ukrytymi niepełnosprawnościami.
  • Większa dostępność usług: Dzięki wdrożeniu programu instytucje publiczne, lotniska, dworce i inne placówki dostosowują swoje procedury, by lepiej obsługiwać osoby z niewidocznymi schorzeniami.

Jak dołączyć do programu?

Osoby zainteresowane uczestnictwem w programie mogą otrzymać smycz ze słonecznikiem na lotniskach, w punktach obsługi klienta czy instytucjach biorących udział w inicjatywie. W Polsce smycze można zamówić również poprzez organizacje pozarządowe wspierające osoby z niepełnosprawnościami, takie jak Fundacja Integracja czy Stowarzyszenie Przyjaciół Integracji. W Polsce można je znaleźć m.in. na lotniskach w Warszawie, Krakowie i Gdańsku. Niektóre galerie handlowe oraz urzędy miejskie również udostępniają smycze dla osób, które zgłoszą taką potrzebę. Przykładowo, linie lotnicze Ryanair oferują takie smycze na wszystkich obsługiwanych przez siebie lotniskach. Wystarczy zgłosić się do punktu „pomocy specjalnej” lub strefy recepcyjnej. W wielu krajach smycze dostępne są także w aptekach, urzędach i organizacjach wspierających osoby z niepełnosprawnościami.

Wsparcie w podróży

Podróżowanie może być stresujące dla osób z ukrytymi niepełnosprawnościami. Dzięki programowi „Słonecznik” takie osoby mogą liczyć na:

  • Szybszą obsługę: Przejście przez kontrolę bezpieczeństwa bez konieczności stania w długich kolejkach.
  • Dodatkową pomoc: Personel lotniska czy linii lotniczych jest przygotowany do udzielenia wsparcia w razie potrzeby.
  • Komfort psychiczny: Świadomość, że otoczenie rozumie i respektuje ich potrzeby.
  • Bezstresowe poruszanie się po przestrzeniach publicznych: Dzięki znajomości symbolu słońca personel i inne osoby mogą reagować z większym zrozumieniem i cierpliwością.

Przykład Opola

Program został wdrożony w kilku polskich miastach, m.in. w Krakowie, Wrocławiu i Warszawie. Opole jest jednym z miejsc, które aktywnie promują inicjatywę, podejmując działania mające na celu jej popularyzację. Coraz więcej instytucji publicznych, w tym niektóre urzędy, galerie handlowe oraz PKP, zaczyna wdrażać ten program, aby wspierać osoby z ukrytymi niepełnosprawnościami. W ramach inicjatywy, 24 lutego 2025 roku, opolski Ratusz oraz inne kluczowe obiekty miasta zostaną oświetlone w kolorach żółto-zielonych, symbolizujących program. To działanie ma na celu zwiększenie świadomości mieszkańców oraz pokazanie solidarności z osobami z ukrytymi niepełnosprawnościami. Lokalne instytucje, takie jak urzędy i placówki edukacyjne, również włączają się w promocję programu, informując mieszkańców o jego znaczeniu i możliwościach wsparcia.

Jak społeczeństwo reaguje na program?

Mimo rosnącej świadomości, wiele osób wciąż nie wie, co oznacza smycz ze słonecznikiem. Czasem zdarza się, że personel lotnisk czy instytucji publicznych nie jest odpowiednio przeszkolony w zakresie obsługi osób z ukrytymi niepełnosprawnościami. W takich sytuacjach istotna jest dalsza edukacja społeczeństwa i organizowanie szkoleń dla pracowników obsługi klienta. Wprowadzenie oznaczeń informacyjnych w miejscach publicznych mogłoby pomóc w większym zrozumieniu tej inicjatywy.

Podsumowanie

Aby program był jeszcze bardziej skuteczny, warto promować go w mediach oraz zachęcać kolejne instytucje do wdrażania tej inicjatywy. Warto też informować osoby z ukrytymi niepełnosprawnościami o możliwościach uzyskania smyczy oraz o miejscach, które respektują ten symbol.

Program „Słonecznik Ukrytych Niepełnosprawności” to krok w stronę bardziej empatycznego i inkluzywnego społeczeństwa. Dzięki niemu osoby z niewidocznymi schorzeniami mogą czuć się bardziej komfortowo w przestrzeni publicznej, a reszta społeczeństwa zyskuje narzędzie do lepszego ich zrozumienia i wsparcia. Twoje zaangażowanie – czy to poprzez noszenie smyczy, czy edukowanie innych – może realnie wpłynąć na poprawę jakości życia wielu osób.

Źródła:

 

Pay with Paypal
Sub Total:
Total:

Wprowadź swoją nazwę użytkownika lub adres e-mail. Otrzymasz link do utworzenia nowego hasła e-mailem.

Loading
Podany numer nie będzie nigdzie widoczny i jest potrzebny wyłącznie do weryfikacji Twojego konta. Na podany numer przyjdzie SMS z kodem weryfikacyjnym. Numer należy podać bez spacji i kresek, w formie ciągłej.

Hasło musi zawierać co najmniej: